ಭಾರತೀಯ ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿ ಮತ್ತದರ ಸವಾಲು

ವಿಶ್ವ – ವಿಚಾರ

ಧ್ರುವ ಜತ್ತಿ

jattidhruv489@gmail.com

ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೆ, ಭಾರತ ಈ ವರ್ಷ ಅತ್ಯಂತ ಅನುಕೂಲಕರವಾದ ಟ್ರೆಂಡ್ ಲೈನ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗು ತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶವಾಗಿ, ಹಣದುಬ್ಬರ ಮತ್ತು ನಿರುದ್ಯೋಗದ ಸಮಸ್ಯೆಯಿದ್ದರೂ, ಭಾರತವು ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಭಾರತವು ಈ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಜಿ-೨೦ ಶೃಂಗಸಭೆ ಮತ್ತು ಶಾಂಘೈ ಸಹಕಾರ ಸಂಸ್ಥೆ (SCO) ಅನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಆಫ್  ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಹೊಸ ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ಷವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ
ತನ್ನ ನೆರೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚೀನಾ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಶ್ರೀಲಂಕಾದೊಂದಿಗಿನ ಭಾರತದ ಸಂಬಂಧಗಳು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿವೆ. ಇಂತಹ ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಅಂತಾರಾ ಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮುದಾಯ ಭಾರತವನ್ನು ಹೇಗೆ ಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗಿನ ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ತಂತ್ರಜ್ಞರು ಕೌಟಿಲ್ಯನ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ದೋಖ್ಲಾಮ್ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್ ಆಫ್, ಲಡಾಖ್ ಘರ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಪುಲ್ವಾಮಾ ದಾಳಿಯನ್ನು ತುಲನೆ ಮಾಡಿದಾಗ, ವಿದೇಶಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಬೆದರಿಕೆಯಿಲ್ಲ.

ಇದ್ದರೆ ಅದು, ನೆರೆಹೊರೆಯವರಿಂದ ಎನ್ನುವುದು ಸರಳವಾಗಿ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಕೌಟಿಲ್ಯನು ‘ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧದ ಮೇಲೆ ಶಾಂತಿ’ ಎಂಬ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪದ್ಯವು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಹಾಗೆ; ‘ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧದಿಂದ ಸಮಾನ ಪ್ರಯೋಜನವಿದ್ದಾಗ. ಯುದ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು’ ಎಂದು. ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಯುದ್ಧದಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಬಂದಾಗ ಯಾವ ರೀತಿಯ ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು? ಚೀನಾದ ಸೇನೆ ಅಥವಾ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಭಾರತದ ಸಾರ್ವಭೌಮತೆಗೆ
ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನು ತಂದಾಗ ಭಾರತ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು? ಎಂಬಂತಹ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ, ಕೌಟಿಲ್ಯನ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ‘ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ, ನೈತಿಕ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತತೆಯು ರಾಜ್ಯದ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಶಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಭಿತವಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಈಗ ಭಾರತಕ್ಕಿಂತ ಚೀನಾ ಬಲಿಷ್ಠವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತಕ್ಕಿಂತ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ದುರ್ಬಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹಲವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಆದ್ದರಿಂದ, ಕೌಟಿಲ್ಯನ ಶಾಡ್ಗುಣ: ಒಂದು ಬಲವಾದ ರಾಜ್ಯವು ಆಶ್ರಯ ಪಡೆಯಲು ಸಂಸರ್ಯ ತಂತ್ರವನ್ನು ಅಭ್ಯಸಿಸಲು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಚೀನಾದೊಂದಿಗಿನ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಇದು ಮೈತ್ರಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಬಲ್ಲದು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಚೀನಾವನ್ನು ವ್ಯೂಹಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಎದುರಿಸಲು ಏಷ್ಯಾದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್‌ಎನೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ಸಮಗ್ರ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ದುರ್ಬಲ ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವಾಗ ಅದು ಹಗೆತನವನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅದು ಬಹಿರಂಗ ಹಗೆತನವು ನಮಗೆ ವಿಜಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಭಾರತವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗೆ ಮುಕ್ತ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿಲ್ಲ ಮತ್ತೆ ಕೌಟಿಲ್ಯನು ಶಕ್ತಿ/ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕೊನೆಯ ಉಪಾಯವಾಗಿ ಸಮರ್ಥಿಸು ತ್ತಾನೆ. ಭಾರತವು ಚೀನಾವನ್ನು ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸುವ ಪ್ರಬಲ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಆದರೂ ಚೀನಾದ ದಾರ್ಷ್ಯತೆಯೂ ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಭೌಮತೆಗೆ ಗಂಭೀರ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಸೂಪರ್ ಪವರ್ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಸಾಽಸಲು ಚೀನಾವು ಮೊದಲ ಅಡಚಣೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸವಾಲು ಎಸಗುವ ಪ್ರಮುಖ ಆಟಗಾರನಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಭಾರತದ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಚೀನಾವು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಎರಡಕ್ಕೂ ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ನೌಕೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಅದರ ನೌಕಾ ಪಡೆಯ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ ಮತ್ತು ಮಾಲ್ಡೀ ಜತೆ ಭಾರತ ಒಳ್ಳೆಯ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಈ ದೇಶಗಳು ಚೀನಾದ ವಿರೋಧಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಶಕ್ತರಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ವರ್ಷ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಮಾಲ್ಡೀ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆಯಲಿರುವುದರಿಂದ, ಅದು ಏನಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಮಾಲ್ಡೀವ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಇಂಡಿಯಾ ಔಟ ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ, ಅದನ್ನು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅಬ್ದು ಯಮೀನ್ ಅವರು ಭಾರತವನ್ನು ವಿರೋಧಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯಾ ಔಟ್ ಅಭಿಯಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಸೋಲಿಹ್ ಅಥವಾ ಅವರ ಮಾಲ್ಡೀವಿಯನ್ ಡೆಮಾಕ್ರಟಿಕ್ ಪಕ್ಷವು ಮತ್ತೇ ಗೆದ್ದರೆ, ಚೀನಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಆ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ
ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣು ಹಾಯಿಸಿದರೆ, ಶೇಖ್ ಹಸೀನಾ ಇಲ್ಲದ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಬೇರೆಯದ್ದೇ ವಿಚಾರಗಳ ಹಿಂದೆ ಓಡಬಹುದು. ಹಸೀನಾ ಮತ್ತು ಅವಾಮಿ ಲೀಗ್ ಯಾವಾಗಲೂ ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ದೃಢವಾಗಿ ನಿಂತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದೊರಕಿಸುವಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಕೃತಜ್ಞತೆಯಿಂದ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ಶ್ರೀಲಂಕಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ರಾನಿಲ್ ವಿಕ್ರಮಸಿಂಘೆ ಅವರು
ಭಾರತದ ನಿಷ್ಠಾವಂತ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಲಂಕಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಹೊಸದಿಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕೈಲಾದಷ್ಟು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.

ಭಾರತದ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಒಳ ನುಸುಳುವಿಕೆಯನ್ನೇ ಇಷ್ಟು ವರ್ಷ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಇಂದು ಹದೆಗೆಟ್ಟಿ ರುವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿ, ರಾಜಕೀಯ ಅಸ್ಥಿರತೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಲುತ್ತಿದೆ. ಅದರಿಂದಾಗಿ ಅದು ಇಂದು ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಹಣದುಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಅಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಮತ್ತೇ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸೈನ್ಯ ಮತ್ತು ಸರಕಾರವು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳಾಗುವುದನ್ನೇ ಮುಂದು ವರೆಸಿವೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಸರಕಾರ ಪತನವಾಗಿ ತಾಲಿಬಾನ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೇಲೂ, ಭಾರತವು ಅಫ್ಘಾನ್‌ನ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಾದ್ಯಂತ ೨೦ ಪುನರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ನೆರವು ನೀಡಲು ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದೆ.

ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿನ ಭಾರತೀಯ ರಾಯಭಾರ ಕಚೇರಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕಾಬೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಪುನಃ ತೆರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ
೨,೬೭೦ ಕಿಮೀ ಡ್ಯುರಾಂಡ್ ಲೈನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಘರ್ಷಣೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಎದುರಿಸುವಲ್ಲಿ, ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಉಪಯೋಗಕಾರಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ. ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗಿನ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ರಾಜತಾಂತ್ರಿ ಕತೆಯು, ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಬಲವನ್ನು ಕ್ಷೀಣ ಗೊಳಿಸಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಒಂದು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.

ಭಾರತದ ಮಧ್ಯಂತರ ನೆರೆಹೊರೆಯು ಆಫ್ರಿಕಾ, ಮಧ್ಯ ಪ್ರಾಚ್ಯ, ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ, ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೊಂದಿಗಿನ ಭಾರತದ ಸಮೀಕರಣಗಳು ಐತಿಹಾಸಿಕ, ಜನಾಂಗೀಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಅದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚೀನಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ದೇಶಗಳ ಸ್ಪರ್ಧೆಯನ್ನು ಸಹಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಭಾರತದ ಮಧ್ಯಂತರ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳು ದೊಡ್ಡ ಶಕ್ತಿ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಿಗೆ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಾಗುತ್ತಿವೆ. ಭಾರತವು ಆಫ್ರಿಕನ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಳವಾದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಜನಾಂಗೀಯ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ಪ್ರಾಚೀನತೆಯ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನೂ ಆಧರಿಸಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಚೀನಾದ ಸಾಲದ ಬಲೆಯ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕತೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಈ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿವೆ. ಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆಯಿರುವ ಭಾರತವು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಳವಾದ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾರತೀಯ ವಲಸಿಗರು ಮತ್ತು ಎನ್‌ಆರ್‌ಐ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಇದು ಈ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅವರು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತ ಕೌಶಲ್ಯ ಪೂರ್ಣ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು USA, ಇಸ್ರೇಲ್,
UAE ಮತ್ತು ಭಾರತದ ನಡುವಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಒಪ್ಪಂದವು ಹೊಸ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ.

ಭಾರತಕ್ಕೆ ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಫ್ಘಾನಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾದ ಗಣರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗಿನ ಸಮೀಕರಣಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯು ಈ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ನೇರವಾದ ಭೂ ಮಾರ್ಗದ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ. ತುಲ
ನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ, ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು  ASEAN ನೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ಸಂಬಂಧಗಳು ಇನ್ನೂ ಉತ್ತಮವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿವೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಹಲವು ದೇಶಗಳು ಚೀನಾದ ವಿರುದ್ಧ ನಿಂತು ಮತ್ತು ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ
ಸಮೀಕರಣವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಬಯಸುತ್ತವೆ.

ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ತನ್ನದೇ ಆದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಭಾರತವು ಈ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಇಂಡೋ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ವಿಪತ್ತು ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸು ತ್ತವೆ. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದೊಂದಿಗಿನ ಹೊಸ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಗೆ ಪೋಷಣೆ ಮತ್ತು ತಾಳ್ಮೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಭಾರತದ ಮಧ್ಯಂತರ ನೆರೆಹೊರೆಯು ೨೦೨೩ ರಲ್ಲಿ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮಧ್ಯಂತರ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಇದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಜಾಗತಿಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಲು ಅವಕಾಶದ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ.

೨೦೨೩ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಲವು ಅಂಶಗಳಿಂದ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಅದು ತನ್ನ ಹತ್ತಿರದ ನೆರೆಹೊರೆಯಲ್ಲಿ ಹಗೆತವನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ದೂರವಿಡ ಬೇಕು, ತನ್ನ ಹತ್ತಿರದ ನೆರೆಹೊರೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧತೆಯನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಬೇಕು, ಅದರ ಮಧ್ಯಂತರ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕು
ಮತ್ತು ಅದರ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಬೇಕು. ಭಾರತವು ಜಾಗತಿಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ೨೦೨೩ ಪ್ರಮುಖವಾದುದು ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಎ೨೦ ಅನ್ನು ಹೇಗೆ ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ನಿರ್ಣಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೊನೆಯದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಉದಯದ ನಿಜವಾದ ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಅದು ತನ್ನ ಆಂತರಿಕ ವಿರೋಧಾಭಾಸಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಇರುತ್ತದೆ.