ಅಕ್ಕ-ತಂಗಿಯರ ಹೊಂಡದಲ್ಲಿ ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಳೆ ನೀರು !

ಶಶಾಂಕಣ

shashidhara.halady@gmail.com

ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿಯ ಸುತ್ತಲೂ ನೀರು ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿ ವಿಸ್ಮಯ ತರುವಂತಹದ್ದು. ಈಗ ನಮ್ಮೂರಿನ ಗದ್ದೆ, ತೋಡು, ಬಾವಿ, ಗುಮ್ಮಿ, ಕೆರೆ, ಮದಗ, ಹೊಳೆ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಯೂ ನೀರಿನ ಪರಿಷೆ! ನೀರಿಗೂ ನಮ್ಮೂರಿನ ಬದುಕಿಗೂ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧ. ಈ ಸಂಬಂಧದ ಎಳೆಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಾ
ಹೋದರೆ ಕಾಣಿಸುವ ವಿಚಾರಗಳು ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ಎನಿಸುತ್ತವೆ, ಕೆಲವು ಬಾರಿ ವಿಸ್ಮಯವನ್ನೂ ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತವೆ. ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಸುಮಾರು ಐದು ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿ ತಾರಿಕಟ್ಟೆ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಿದೆ. ನಮ್ಮ ಬಂಧುಗಳ ಮನೆ ಅಲ್ಲಿದ್ದುದರಿಂದ, ಪದೇ ಪದೇ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಕಾಲ್ನಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಅನುಭವ ನನ್ನದು.

ಈಗಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬೈಕ್ ಅಥವಾ ಬೇರೊಂದು ವಾಹನ ಏರಿ ಹೊರಟರೆ ಇಪ್ಪತ್ತು ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ತಾರಿಕಟ್ಟೆ ತಲುಪಬಹುದು; ಹಿಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಒಂದೂ ರಿನಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಊರಿಗೆ ಹೋಗಲು ನಡಿಗೆಯೇ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿದ್ದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಅಲ್ಲಿಗೆ ೬೦ ನಿಮಿಷಗಳ ಹಾದಿ. ನಮ್ಮ ಮನೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಸಾಗುವ ಚೇರ್ಕಿ ಬೈಲಿನಲ್ಲಿ ಅರ್ಧ ಕಿ.ಮೀ. ನಡೆದು, ಹರನಗುಡ್ಡೆಯ ೧೨೦ ಕಲ್ಲಿನ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನೇರಿ, ಅಲ್ಲಿ ಎದುರಾಗುವ ದಟ್ಟ ಹಾಡಿಯಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ನಿಮಿಷ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಿ, ನಂತರದ ಬಯಲಿನ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿ, ಹಿಲಿಯಾಣದ ಬಳಿ ದಾರಿ ಗೆದುರಾಗುವ ಆಮರಕಲ್ಲನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ, ಬಾವಣಿ ತೋಡು ಮತ್ತು ಕೊಟಬಚ್ಚಲು ಹೊಳೆಗಳನ್ನು ದಾಟಿದ ನಂತರ ಸಿಗುವುದೇ ತಾರಿಕಟ್ಟೆ ಪೇಟೆ.

ಹಿಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ಒಂದೆರಡು ಪುಟ್ಟ ಅಂಗಡಿಗಳಿದ್ದುದರಿಂದ ಪೇಟೆ ಎಂಬ ಹೆಸರು; ಅಲ್ಲಿರುವ ಬೃಹದಾಕಾರದ, ನೂರಾರು ವರ್ಷ ಹಳೆಯದಾದ ತಾರಿಮರದಿಂದಾಗಿ ಆ ಹಳ್ಳಿಗೆ ತಾರಿಕಟ್ಟೆ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದ್ದರೂ, ನಾನೀಗ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿ ಸುತ್ತಿರುವುದು ಅಲ್ಲೇ ಸನಿಹದಲ್ಲಿದ್ದ ಮದಗವನ್ನು. ತಾರಿಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿನ
ತಾರಿ ಮರದಿಂದ ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿ, ಮರ ಗಿಡಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ಮದಗವಿತ್ತು. ಆ ಮದಗದ ಅಂಚಿನಲ್ಲೇ ಒಂದು ಕಾಲ್ದಾರಿ; ಕುರುಚಲು ಕಾಡು, ಗೋವೆ ಹಾಡಿ, ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಎತ್ತರವಾದ ಬೋಗಿ ಮರಗಳು ಮತ್ತು ಕರಡದ ನಡುವೆ ಸಾಗುವ ಆ ದಾರಿಯು, ಮದಗದ ನಡುವೆಯೇ ಹಾದು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಮಳೆಗಾಲ ಆರಂಭವಾಗಿ ಒಂದೆರಡು ವಾರಗಳಲ್ಲೇ ಆ ಮದಗದಲ್ಲಿ ನೀರು ತುಂಬಿತ್ತದೆ.

ಅದೂ ಎಂತಹ ನೀರು! ಕೆಂಪು ನೀರು! ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಹಾಡಿ, ಗುಡ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದ ಮಳೆಯ ನೀರು, ಮಣ್ಣನ್ನು ಕೊಚ್ಚಿ ಕೊಂಡು ಹರಿದು ಬಂದು, ಮದಗದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಮಳೆ ನೀರನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಮಾಡಿದ ಪುಟ್ಟ ಕೆರೆ ಅದು. ನೀರು ತುಂಬಿದಾಗ, ಅದರ ‘ಏರಿ’ಯ ಮೇಲೆ ಕಾಲ್ದಾರಿ ಸಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅಲ್ಲೂ ಮರಗಿಡಗಳು ಬೆಳೆದಿದ್ದವು. ಮಳೆ ಗಾಲ ಮುಗಿಯುವ ತನಕ, ಅಂದರೆ ಸುಮಾರು ಮೂರ‍್ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳುಗಳ ಕಾಲ ಅಲ್ಲಿ ನೀರು ನಿಂತಿರು ತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ನಾನು ಕಂಡಂತೆ, ಆ ಮದಗದ ನೀರನ್ನು ೨೦೨೪ರ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಲು ರಾಷ್ಟ್ರವೇ ಕಾದು ಕೂತಿದೆ.

‘ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ’ ಎಂದ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಪ್ರೊ-ಕಬಡ್ಡಿಗೆ ಅಡಿ ಉದ್ದ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂರು ಅಡಿ ಅಗಲವಿರುವ ಆಮರಕಲ್ಲನ್ನು ಏರುವುದು, ನೋಡುವುದು ಎಂದರೆ
ಅದೊಂದು ಅನನ್ಯ ಅನುಭವ. ಕಲ್ಲಿನ ಮೇಲೇರಿದಂತೆಲ್ಲಾ ವಿಶಾಲವಾದ, ತುಸು ಏರುತಗ್ಗಾದ ಮಟ್ಟಸ ಯಾರೂ ಕೃಷಿಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆ ಮದಗದ
ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗದ್ದೆಗಳೂ ಇಲ್ಲ, ತೋಟಗಳೂ ಇಲ್ಲ. ಹಾಡಿ ಮತ್ತು ಗುಡ್ಡೆಯ ನಡುವೆ ಇದ್ದ ಆ ಮದಗದಲ್ಲಿ ನೀರು ನಿಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು ಕಂಡು, ಆ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗು
ತ್ತಿದ್ದ ನಮಗೆ ತುಸು ಅಚ್ಚರಿಯೂ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು. ಹಿಂದಿನ ವರು ಈ ಕಾಡುಗುಡ್ಡದ ನಡುವೆ ನೀರನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಅಚ್ಚರಿ ಅದು. ಆ ನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹದಿಂದಾಗಿ, ಮದಗ ಎಂದರೆ ನೀರು ನಿಲ್ಲುವ ಸ್ಥಳ ಎಂದು ಗೊತ್ತಾಗಿತ್ತು; ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಾಡಿನ ಕಡೂರು, ಮಾಸೂರು ಮೊದಲಾದ ಕಡೆ ಇರುವ ‘ಮದಗದ ಕೆರೆ’ಗಳ ವಿಚಾರ ತಿಳಿದು, ಹಿಂದಿನ ಜನರು ಮಳೆನೀರು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಮದಗದಂತಹ ಕೆರೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧಹಸ್ತರು ಎಂದು ಗೊತ್ತಾಯಿತು.

ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ನೀರು ತುಂಬಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಿದ್ದ, ಹಾಡಿನ ನಡುವೆ ಇದ್ದ, ತನ್ನ ಆವರಣದ ತುಂಬಾ ಮರಗಿಡಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಆ ಮದಗದ ಕುರಿತು
ಏಕೆ ಇಷ್ಟು ವಿಸ್ತೃತವಾಗಿ ಬರೆದೆನೆಂದರೆ, ಈಗ ಆ ಮದಗ ಮರೆಯಾಗಿದೆ! ಅಲ್ಲೀಗ ನೀರು ತುಂಬುವುದಿಲ್ಲ! ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ನೀರು ನಿಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದ ಜಾಗದಲ್ಲಿಂದು ಕುರುಚಲು ಕಾಡು, ಕಳೆ ಗಿಡಗಳು ಬೆಳೆದಿವೆ; ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಅಕೇಶಿಯಾ ಮರಗಳೂ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ; ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ಇದ್ದ ‘ಕಿಸ್ಕಾರ್‌ಜಡ್ ಅರೆಕಲ್ಲ’ನ್ನು ಪುಡಿ ಮಾಡಿ ಲಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಗಿಸುವ ಕ್ವಾರಿಯತ್ತ ಸಾಗುವ ಒಂದು Pಕ್ಷಿಚ್ಚಾ ರಸ್ತೆಯೂ ಇದರ ಸನಿಹದಲ್ಲಿ ಹಾದುಹೋಗಿದೆ. ಆ ಭಾಗದಲ್ಲೊಂದು ಮಳೆನೀರು ಸಂಗ್ರಹದ ನಿರ್ಮಾಣ ವಿತ್ತು ಎಂದು ಈಗ ಮರೆತೇಹೋಗಿರುವಂತಹ ಸನ್ನಿವೇಶ ವಿದೆ!

ಬಹುಷಃ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ನಾನು ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದ ಮದಗವು, ಅದಾಗಲೇ ತನ್ನ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ ನೀರು ನಿಲ್ಲುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಮರಗಿಡಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡು ಅವಸಾನದ ಅಂಚನ್ನು ತಲುಪಿತ್ತು; ನಂತರದ ಒಂದೆರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಪೂರ್ತಿ ಮರೆಯಾಯಿತು. ಇದೇ ತಾರಿಕಟ್ಟೆ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದು ಸಾಗುವಾಗ ಸಿಗುವ ಹಲವು ನೀರಿನಾಶ್ರಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಟಬಚ್ಚಲು ಮರಗಳ ಕಡಿತ ನಡೆದಿದ್ದರೂ, ಆ ಕಾಡು ಇಂದಿಗೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ! ನನ್ನ ಬಾಲ್ಯಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಮರಗಳ್ಳರಿಗೆ ಆ ಕಾನು ಒಂದು ಅಕ್ಷಯಪಾತ್ರೆಯಾಗಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ಇಂದು ರಕ್ಷಿಸಿರುವುದು ಸರಕಾರ ರೂಪಿಡಿರುವ ಕಾನೂನು ಗಳು. ಆ ಕಾಡಿನ ಮರಗಳು ನೀಡುವ ಜಲಾಶ್ರಯದಿಂ
ದಾಗಿ, ಬಾವಣಿ ತೋಡಿನಲ್ಲಿ ವರ್ಷದ ಬಹುಭಾಗ ನೀರು ಹರಿಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.

ಐದು ನಾಗಕನ್ನಿಕೆಯರ (ನಾಗ ದೇವತೆಗಳು) ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಐತಿಹ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ನಾಗರತಿಗೆ ಈ ನಾಗೆರ್ತಿ ಕಾನಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ದೇಗುಲವಿರುವುದೂ ವಿಶೇಷ; ಛಾವಣಿಯಲ್ಲದೇ ಆ ದೇಗುಲವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕೆಂಬ ಪುರಾತನ ನಂಬಿಕೆಗೂ ಇಲ್ಲಿ ಗೌರವ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. (ಇನ್ನಿತರ ನಾಗದೇವತೆ ಗಳೆಂದರೆ
ಮಂದರ್ತಿ, ಚಾರುರತಿ, ದೇವರತಿ, ನೀಲರತಿ). ನಾಗೇರ್ತಿ ಕಾನು ಎಂಬ ದೇವರ ಕಾಡು, ಅಲ್ಲಿನ್ನೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಹಸಿರು ಸಿರಿ, ಮರ ಗಿಡಗಳು, ಆ ಕಾಡಿನಂಚಿನಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಬಾವಣಿ ತೋಡು, ಐವರು ನಾಗಕನ್ನಿಕೆಯರ ಐತಿಹ್ಯಗಳು – ಹೊಳೆ ಎಂಬುದೂ ಒಂದು.

ಆಮರಕಲ್ಲು ಎಂಬ ಬೃಹದಾಕಾರದ ಬಂಡೆಗಿಂತ ತುಸುದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಆ ಹೊಳೆ. ಕೊಟಬಚ್ಚಲು ಎಂಬ ಪದನಿಶ್ಪತ್ತಿಯ ಕುರಿತು ನನಗೆ ಕುತೂಹಲವಿದೆ. ಕಾಲ್ದಾರಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿದ್ದ ಆ ಹೊಳೆಯನ್ನು ನಡೆದು ದಾಟಿ ನಾವು ಮುಂದುವರಿಯ ಬೇಕಿತ್ತು. ಇಲ್ಲಿ ‘ಹೊಳೆ’ ಎಂದರೆ ದೊಡ್ಡ ನದಿಯೇನಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಕಾಡಿನ ನಡುವೆ ಹರಿಯುವ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ತೊರೆ. ನಮ್ಮೂರಿನ ಜನರು ಚಿಕ್ಕ ಗಾತ್ರದ ತೊರೆಯನ್ನು ತೋಡು ಎಂದು ಕರೆದರು; ತುಸು ದೊಡ್ಡಗಾತ್ರದ ತೊರೆ ಯನ್ನು ‘ಹೊಳೆ’ ಎಂದರು. ಹಿಂದೆ ಕಾಡಾಗಿದ್ದ, ಈಗ ಗುಡ್ಡೆಯ ಸ್ವರೂಪ ಪಡೆದಿರುವ ಭೂಪ್ರದೇಶದ ನಡುವೆ ಹರಿಯುವ ಕೊಟಬಚ್ಚಲು ಹೊಳೆಯು, ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿಹೋಗುತ್ತದೆ.

ಜಡಿ ಮಳೆ ಸುರಿಯುವಾಗ, ಇದನ್ನು ದಾಟುವುದು ಕಷ್ಟ; ಅದಕ್ಕೆಂದೇ ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ದಾಟಲು ಒಂದು ಸಾರ ಅಥವಾ ಸಂಕವನ್ನು ತುಸು ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಳ್ಳಿಯವರೇ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ನಡುನಡುವೆ, ಆ ಸಂಕವು ನೆರೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಚ್ಚಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದುದುಂಟು; ಆಗ ಆ ಹಳ್ಳವು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಹೊಳೆಯೇ! ಆಗ, ನೆರೆ ಇಳಿಯುವ ತನಕ ಯಾರನ್ನೂ ದಾಟಗೊಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಮಳೆಗಾಲ ಮುಗಿದು, ಚಳಿಗಾಲದ ಆರಂಭದ ತನಕವೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಉಜರು ನೀರು (ಝರಿ) ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಫೆಬ್ರವರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ತಿ ಬತ್ತುತ್ತದೆ. ನಂತರದ ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳು ಬರೀ ಕಲ್ಲುಗಳ ದರ್ಶನ. ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದು ಮತ್ತೆ ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕೊಟಬಚ್ಚಲು ಹೊಳೆ ಹರಿಯುವ ದಾರಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಬಹು ಹಿಂದೆ ದಟ್ಟ ಕಾಡಿತ್ತು; ಕ್ರಮೇಣ ಎಲ್ಲಾ ಮರಗಳನ್ನೂ ಮನುಷ್ಯರೇ ಕಡಿದುಹಾಕಲಾಗಿ, ಈಗ ಕುರುಚಲು ಕಾಡು, ಹಕ್ಕಲು ಮತ್ತು ಗುಡ್ಡಗಳಿವೆ.

ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ರಬ್ಬರು ತೋಟಗಳೂ ತಲೆ ಎತ್ತಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಹಿಂದೆ ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದಿರಬಹುದಾದ ಆ ‘ಹೊಳೆ’, ಈಗ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳ ಕಾಲ ಬತ್ತಿರುತ್ತದೆ.
ಕೊಟಬಚ್ಚಲು ಹೊಳೆಯು ಮುಂದೆ ಸಾಗಿ ಸೀತಾನದಿಯನ್ನು ಕೂಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಮನೆಯಿಂದ ಕಾಲ್ದಾರಿ ಹಿಡಿದು ತಾರಿಕಟ್ಟೆಗೆ ಹೊರಟರೆ, ೬೦ ನಿಮಿಷದ ದಾರಿ ಎಂದೆನಲ್ಲ; ಆ ದಾರಿ ಯಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಇನ್ನೊಂದು ದೊಡ್ಡ ತೋಡು ಎಂದರೆ ಬಾವಣಿ ತೋಡು. ಚಳಿಗಾಲದ ತನಕವೂ ಸ್ವಲ್ಪ ತಿಳಿ ನೀರು ಹರಿಯುವ ಈ ತೋಡಿನಲ್ಲಿ ಕಾಲಾಡಿಸುತ್ತಾ, ನಡಿಗೆಯಿಂದ ಬಳಲಿದ ಮುಖಕ್ಕೆ ನೀರು ಸಿಂಪಡಿಸಿ ಕೊಂಡು ಮುಂದುವರಿಯುವುದು ಕ್ರಮ. ಕೊಟಬಚ್ಚಲು  ಹೊಳೆಗಿಂತ ಬಾವಣಿ ತೋಡು ಸ್ವಲ್ಪ ಚಿಕ್ಕದು. ಆದರೆ ಈ ತೋಡು ಸಾಗುವ ದಾರಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ‘ನಾಗೇರ್ತಿ ಕಾನು’ ಇರುವುದರಿಂದ, ಈ ತೋಡಿಗೆ ಭೀಮ ಬಲ. ಕಾನು ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಗೌರವ ತುಂಬಿಕೊಡುವಂತಹ ದಟ್ಟವಾದ, ವಿಶಾಲವಾದ ಕಾಡು ಇಲ್ಲಿದ್ದು, ಆ ಪ್ರದೇಶವೆಲ್ಲಾ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಮರಗಳಿಂದ, ಬಳ್ಳಿಗಳಿಂದ ತುಂಬಿಹೋಗಿದೆ.

ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ, ಕಳೆದ ಹಲವು ದಶಕಗಳಿಂದಲೂ ಅಲ್ಲಿ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಈ ಪರಿಸರದ ಜನಪದ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುವುದರ ಜತೆ, ನೀಡುವುದನ್ನು
ಜಲಸಂರಕ್ಷಣೆಗೂ ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಆ ಒತ್ತು ಮೂಲಕ ಬದುಕಿಗೆ ಅಗತ್ಯ ಎನಿಸಿರುವ ನೀರಿನ ಲಭ್ಯತೆ, ಗೊಬ್ಬರಕ್ಕಾಗಿ ಹಸಿರು ಸೊಪ್ಪಿನ ಲಭ್ಯತೆಗೆ ಅವಕಾಶವಾಗಿದೆ.

ಇದೇ ಕಾಡುದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಎದುರಾಗುವ ‘ಆಮರ ಕಲ್ಲು’ ಎಂಬ ಬೃಹದಾಕಾರದ ಬಂಡೆಯು, ಹಲವು ಐತಿಹ್ಯಗಳ ಆಗರ! ಶತಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಅದರ ಮೇಲೆ
ಪಾಚಿಗಟ್ಟಿ, ಮಳೆ ಸುರಿದು, ಬಿಸಿಲು ಬಿದ್ದು ಒಣಗಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ, ಅದರ ಮೇಲ್ಮೈ ಪೂರ್ಣ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ. ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ತಾರಿಕಟ್ಟೆಗೆ ನಡೆದು ಸಾಗುವಾಗ, ನಾವೆಲ್ಲಾ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಈ ಆಮರಕಲ್ಲನ್ನು ಏರಿ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಕಾಣುವ ಭೂದೃಶ್ಯವನ್ನು ನೋಡಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೆವು. (ಈಗ ಇದನ್ನು ‘ಅಮರಶಿಲೆ’ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತೀಕರಿಸಿದ ಹೆಸರಿನಿಂದಲೂ ಕರೆಯುವುದುಂಟು!) ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಈ ಕಲ್ಲಿನ ಇಳಿಜಾರಿನಂತಹ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಏರುತ್ತಾ ಹೋದರೆ,
ನೆಲಮಟ್ಟದಿಂದ ಸುಮಾರು ಐವತ್ತು ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ, ತುದಿಯನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು.

ಸುಮಾರು ಮುನ್ನೂರು ಜಾಗವೂ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಆ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ‘ಅಕ್ಕತಂಗಿಯರ ಹೊಂಡ’ ಎಂಬ ಎರಡು ರಚನೆಗಳಿವೆ. ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಹೊಂಡಗಳು ಒಂದರ ಪಕ್ಕ ಒಂದು ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ. ಮತ್ತು ಆ ಹೊಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀರು ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ! ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಕಾಲ ದಲ್ಲಿ ಸುರಿಯುವ ಮಳೆನೀರು ಅಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಗೊಳ್ಳು ವುದು ವಿಶೇಷ. ಪುರಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಾನವನೇ ಮಳೆ ನೀರನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಆ ಎರಡು ಗುಂಡಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಿರಲೂ ಬಹುದು! ಆ ಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು, ಉತ್ತರತುದಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುವ ಕೊಡಚಾದ್ರಿ ಶಿಖರ, ಪೂರ್ವ ದಿಗಂತದ ಉದಕ್ಕೂ ಸಾಗಿರುವ ಸಹ್ಯಾದ್ರಿ
ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ನೊಡುವ ಅನುಭವ ಮರೆಯಲಾರೆ. ಗುಡ್ಡ, ಹಾಡಿ, ಹಕ್ಕಲು, ಬ್ಯಾಣಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ಈ ಬೃಹತ್ ಕಲ್ಲು, ಆ ಕಲ್ಲಿನ ತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಎರಡು
ಹೊಂಡಗಳು, ಆ ಹೊಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಸದಾಕಾಲ ತುಂಬಿ ಕೊಂಡಿರುವ ನೀರು, ‘ಅಕ್ಕತಂಗಿಯರ ಹೊಂಡ’ ಎಂದು ಜನಪದರು ಮಾಡಿರುವ ನಾಮಕರಣ, ಆ ಬಂಡೆಯನ್ನೇ ರಿದಾಗ ಕಾಣಿಸುವ ಸುತ್ತಲಿನ ನಿಸರ್ಗ ಎಲ್ಲವೂ, ಒಂದು ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕಾವ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿ ನನಗೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.

ಇಂದಿಗೂ ಆಮರಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ಅದರ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ರುವ ‘ಅಕ್ಕತಂಗಿಯರ ಹೊಂಡ’ದಲ್ಲಿರುವ ನೀರನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಈ ರೀತಿಯ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಬಂಡೆ ಗಳಿಗೆ, ಈಗಿನ ಆಧುನಿಕ ಮನೋಭಾವದ ಮನುಷ್ಯ ನಿಂದಲೇ ಅಪಾಯವಿದೆ! ಆಮರಕಲ್ಲಿನ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲೆಲ್ಲಾ ಕಲ್ಲುಕ್ವಾರಿಯ ಉದ್ಯಮದ ಚಟುವಟಿಕೆ
ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಸುಮಾರು ಮೂರು ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿರುವ, ತಾರಿಕಟ್ಟೆ ಮದಗದ ಹತ್ತಿರವೇ ಇರುವ ‘ಕಿಸ್ಕಾರ ಜಡ್ ಅರೆಕಲ್’ ಅದಾಗಲೇ ಕಳೆದ ಮೂರ‍್ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪುಡಿಪುಡಿ ಯಾಗಿದೆ; ಆಮರಕಲ್ಲಿನ ಗಾತ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಬಹುದಾದಷ್ಟು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದ, ಎತ್ತರವಾಗಿದ್ದ ಆ ಬೃಹತ್ ಬಂಡೆಯು ಇಂದು ನೆಲಮಟ್ಟಕ್ಕಿಳಿದಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿನ ಕಲ್ಲು, ಜಲ್ಲಿ, ಬೇಬಿ ಜಲ್ಲಿ, ಪುಡಿ ಜಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ಲಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಸಾಗಣೆಯಾಗಿವೆ; ಈ ರೀತಿಯ ಹಲವು ಬಂಡೆಗಳು, ಕಲ್ಲುಗಳು, ಅರೆಕಲ್ಲುಗಳು ಕಳೆದ ನಾಲ್ಕಾರು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುವೇಗವಾಗಿ ನಾಶವಾಗಿದ್ದು, ನಮ್ಮ ನಾಡಿನ ರಸ್ತೆಗಳಿಗೆ, ಕಟ್ಟಡಗಳಿಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿವೆ.

ಈಗಲೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಆಮರಕಲ್ಲಿನಂತಹ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಬೃಹತ್ ಬಂಡೆ ಗಳನ್ನು, ‘ಅಕ್ಕತಂಗಿಯರ ಹೊಂಡ’ದಂತಹ ಜನಪದ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು,
ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಇರುವ ಮದಗಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಉಳಿಸಿಕೊಡುವುದು ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ, ಅಲ್ಲವೆ?