ಸಂಪಾದಕರ ಸದ್ಯಶೋಧನೆ
ರಡ್ಡರ್ ವಿಮಾನದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ನಿಯಂತ್ರಣ ಭಾಗ. ಇದನ್ನು ವಿಮಾನದ ಲಂಬವಾದ, ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುವ ರೆಕ್ಕೆಯ (ವರ್ಟಿಕಲ್ ಸ್ಟೇಬಿಲೈಜರ್) ಮೇಲೆ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಮಾನವು ಎಡಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗುವ ಚಲನೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಚಲನೆಯು ವಿಮಾನವು ಸುಗಮವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ತಿರುಗಲು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಇದನ್ನು ಕಾಕ್‌ಪಿಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಫೂಟ್ ಪೆಡಲ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಪೈಲಟ್ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ರಡ್ಡರ್‌ನ ಕೆಲಸವೆಂದರೆ, ವಿಮಾನದ ಮೇಲೆ ಬೀಸುವ ಗಾಳಿಯ ಹರಿವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ, ವಿಮಾನ ಎಡಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಬಲಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು. ಹಾಗಾದರೆ ರಡ್ಡರ್ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ? ಪೈಲಟ್ ಎಡಗಾಲಿನ ಪೆಡಲ್ ಅನ್ನು ಒತ್ತಿದಾಗ, ರಡ್ಡರ್ ಎಡಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಲಗಾಲಿನ ಪೆಡಲ್ ಅನ್ನು ಒತ್ತಿದಾಗ ರಡ್ಡರ್ ಬಲಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಚಲನೆಯಿಂದ ರಡ್ಡರ್ ಗಾಳಿಯ ಹರಿವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಮಾನದ ಹಿಂದಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಒಂದು ದಿಕ್ಕಿಗೆ ತಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿಮಾನದ ಮೂಗು ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. ರಡ್ಡರ್‌ನ ಚಲನೆಯಿಂದ ವಿಮಾನದ ಲಂಬವಾದ ಅಕ್ಷದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮವುಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಯಾವ್ ( Yaw) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Vishweshwar Bhat Column: ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಘನತೆ ಕಾಪಾಡುವುದೇ ಆದರ್ಶವೆಂದು ನಂಬಿ ಬಾಳಿ ಟಿಜೆಎಸ್‌ ಜಾರ್ಜ್
ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ರಡ್ಡರ್ ಅನ್ನು ಎಡಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಸಿದರೆ, ವಿಮಾನದ ಬಾಲವು ಬಲಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೂಗು ಎಡಕ್ಕೆ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. ರಡ್ಡರ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಏಲಿರಾನ್‌ಗಳ (ವಿಂಗ್‌ಗಳ ಮೇಲಿರುವ ನಿಯಂತ್ರಣ ಫಲಕ) ಮತ್ತು ಎಲಿವೇಟರ್‌ಗಳ (ಹಿಂಭಾಗದ ಮೇಲಿರುವ ಲಂಬವಾದ ಚಲನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಫಲಕ) ಜತೆಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಇದು ವಿಮಾನವು ಸುಗಮವಾಗಿ ತಿರುಗಲೂ ಅನುವು ಮಾಡಿ ಕೊಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಮತೋಲನ ವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ವಿಮಾನವು ತಿರುಗುವಾಗ, ಏಲಿರಾನ್‌ಗಳು ಒಂದು ವಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದನ್ನು ಕೆಳಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿಮಾನ ತಿರುಗುವ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಚಲಿಸಬಹುದು (ಅಡ್ವರ್ಸ್ ಯಾವ್).
ರಡ್ಡರ್ ಈ ಚಲನೆಯನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿ, ತಿರುಗುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಟೇಕಾಫ್ ಅಥವಾ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ವಿಮಾನವು ರನ್‌ವೇಗೆ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿರಬೇಕು. ರಡ್ಡರ್ ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗಾಳಿಯ ಒತ್ತಡ ಅಥವಾ ಕ್ರಾಸ್‌ವಿಂಡ್ ಇzಗ. ಕ್ರಾಸ್‌ವಿಂಡ್ (ಪಕ್ಕದಿಂದ ಬೀಸುವ ಗಾಳಿ) ಇದ್ದಾಗ, ವಿಮಾನವು ರನ್‌ವೇಗೆ ಸಮಾಂತರ ವಾಗಿರಲು ರಡ್ಡರ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದನ್ನು ‘ಕ್ರ್ಯಾಬಿಂಗ್’ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇಲ್ಲಿ ವಿಮಾನವು ಸ್ವಲ್ಪ ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ಒರಗಿ ಹಾರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಮೂಗು ರನ್‌ವೇಗೆ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಎಂಜಿನ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ, ವಿಮಾನವು ಒಂದು ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಎಳೆಯಬಹುದು. ರಡ್ಡರ್ ಈ ಒಂದು ಬದಿಯ ಎಳೆತವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿ, ವಿಮಾನ ವನ್ನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿಡುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧ ವಾತಾವರಣ (ಟರ್ಬುಲೆ) ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ರಡ್ಡರ್ ವಿಮಾನವನ್ನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿಡಲು ಮತ್ತು ಯಾವ್ ಚಲನೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ದೊಡ್ಡ ವಿಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ರಡ್ಡರ್‌ನ ಬಳಕೆ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಎಂಜಿನ್ ವಿಫಲವಾದಾಗ) ರಡ್ಡರ್‌ನ ಪಾತ್ರ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಸಣ್ಣ ವಿಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ರಡ್ಡರ್‌ನ ಬಳಕೆ ತುಂಬಾ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್‌ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊದಲು, ಪೈಲಟ್ ರಡ್ಡರ್ ಮತ್ತು ಏಲಿರಾನ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ವಿಮಾನ ವನ್ನು ರನ್‌ವೇಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಮಾನಾಂತರಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ‘ಡಿಕ್ರ್ಯಾಬ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. 1991ರ ಮಾರ್ಚ್ ೩ರಂದು ಯುನೈಟೆಡ್ ಏರ್‌ಲೈ ವಿಮಾನ 585 ಕೊಲೊರಾಡೋ ಸ್ಪ್ರಿಂU ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಬಳಿ ಹಠಾತ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಅಪಘಾತಕ್ಕೀಡಾಯಿತು.
ಈ ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿದ್ದ ಎಲ್ಲ 25 ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು. ಈ ಘಟನೆ ನಂತರ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಿದಾಗ ಬೋಯಿಂಗ್ 737 ವಿಮಾನದ ರಡ್ಡರ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸರ್ವೋ ವಾಲ್ವ್‌ ( servo valve) ಕಾರ್ಯವೈಖರಿಯಲ್ಲಿನ ದೋಷವೇ ಅಪಘಾತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದು ಗೊತ್ತಾ ಯಿತು. ಈ ದೋಷದಿಂದಾಗಿ, ರಡ್ಡರ್ ಹಠಾತ್ ಆಗಿ ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ತಿರುಗಿ ವಿಮಾನ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು. ವಿಮಾನದ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ರಡ್ಡರ್ ನಿರ್ಣಾಯಕ ವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ವೈಫಲ್ಯವು ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡಬಹುದು.