ಸಂಪಾದಕರ ಸದ್ಯಶೋಧನೆ
ವಿಮಾನವು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಹಾರಾಟ ನಡೆಸುವಾಗ ಅದು ಕೇವಲ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುವುದಲ್ಲ, ಅದು ಮೂರು ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ (Three Dimensions ) ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾರನ್ನು ರಸ್ತೆಯ ಮೇಲೆ ಎಡಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಸುವುದು ಸುಲಭ. ಆದರೆ, ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತೇಲುತ್ತಿರುವ ಬೃಹತ್ ವಿಮಾನವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ವಿಮಾನದ ಈ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಅದರ ರೆಕ್ಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಲದ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ವಿವಿಧ ಚಲಿಸುವ ಭಾಗಗಳು ( Control Surfaces) ಕಾರಣ.
ಈ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಗವೂ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿಮಾನವನ್ನು ಹೇಗೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿರಿ ಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ. ರೆಕ್ಕೆಗಳು ಹಾರಾಟದ ಜೀವಾಳ. ವಿಮಾನದ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ ವಾದ ಭಾಗವೆಂದರೆ ಅದರ ರೆಕ್ಕೆಗಳು. ಇವುಗಳ ಮುಖ್ಯ ಕೆಲಸವೇ ‘ಲಿಫ್ಟ್’ (Lift) ಅಥವಾ ಮೇಲ್ಮುಖ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದು. ವಿಮಾನದ ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷವಾದ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ (Airfoil shape) ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಎಂಜಿನ್ಗಳು ವಿಮಾನವನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಿದಾಗ, ರೆಕ್ಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಕೆಳಗೆ ಹರಿಯುವ ಗಾಳಿಯ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಉಂಟಾಗಿ, ವಿಮಾನವು ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯನ್ನು ಮೀರಿ ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತದೆ. ವಿಮಾನವು ಅತಿ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಹಾರುವಾಗ ರೆಕ್ಕೆಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಲಿಫ್ಟ್ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಟೇಕಾಫ್ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿಮಾನದ ವೇಗ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Vishweshwar Bhat Column: ವಿಮಾನಗಳು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಾರುವುದೇಕೆ ?
ಕಡಿಮೆ ವೇಗದಲ್ಲಿ ವಿಮಾನವು ಕೆಳಗೆ ಬೀಳದಂತೆ ತಡೆಯಲು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಲಿ- ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ‘-’ ಮತ್ತು ‘ಸ್ಲ್ಯಾಟ್ಸ್’ ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತವೆ. ಸ್ಲ್ಯಾಟ್ಸ್ ರೆಕ್ಕೆಯ ಮುಂಭಾಗದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಇವು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಚಲಿಸಿದಾಗ ಗಾಳಿಯು ರೆಕ್ಕೆಯ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸರಾಗವಾಗಿ ಹರಿಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಫ್ಲಾಪ್ಸ್ ರೆಕ್ಕೆಯ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ.
ಇವು ಕೆಳಮುಖವಾಗಿ ತೆರೆದುಕೊಂಡಾಗ, ರೆಕ್ಕೆಯ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಕಡಿಮೆ ವೇಗದಲ್ಲೂ ವಿಮಾನವು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ತೇಲುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಸಮಯ ದಲ್ಲಿ ಇವು ಗಾಳಿಯ ತಡೆಯನ್ನು (Drag) ಹೆಚ್ಚಿಸಿ ವಿಮಾನದ ವೇಗವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಕೂಡ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ವಿಮಾನವು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಎಡಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಬಲಕ್ಕೆ ಬಾಗಲು ‘ಐಲರಾನ್’ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವು ರೆಕ್ಕೆಗಳ ಹೊರಭಾಗದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳು ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಪೈಲಟ್ ವಿಮಾನವನ್ನು ಎಡಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಸಲು ಸ್ಟಿಕ್ ಅನ್ನು ಎಡಕ್ಕೆ ಮಾಡಿದಾಗ, ಎಡಭಾಗದ ಐಲರಾನ್ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಏಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಎಡ ರೆಕ್ಕೆಯನ್ನು ಕೆಳಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಬಲಭಾಗದ ಐಲರಾನ್ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಲ ರೆಕ್ಕೆಯನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಎತ್ತುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ವಿಮಾನವು ಎಡಕ್ಕೆ ವಾಲುತ್ತದೆ. ಇದೇ ತತ್ವ ಬಲಗಡೆ ತಿರುಗುವಾಗಲೂ ಅನ್ವಯಿಸು ತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಕಡಿಮೆ ವೇಗದಲ್ಲೂ ವಿಮಾನವು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ತೇಲುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇವು ಗಾಳಿಯ ತಡೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ ವಿಮಾನದ ವೇಗವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿ ಸಲು ಕೂಡ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ವಿಮಾನದ ಬಾಲದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಲಾಗಿರುವ ಚಿಕ್ಕ ರೆಕ್ಕೆಗಳಂಥ ರಚನೆಯನ್ನು ನೀವು ನೋಡಿರ ಬಹುದು. ಇದರ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವ ಭಾಗಗಳೇ ‘ಎಲಿವೇಟರ್ಗಳು’. ಇವು ವಿಮಾನದ ಮೂಗಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಕೆಳಗೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕ ವಾಗಿ ‘ಪಿಚ್’ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅದು ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ? ಪೈಲಟ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಸ್ಟಿಕ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ ಕಡೆಗೆ ಎಳೆದಾಗ, ಎಲಿವೇಟರ್ಗಳು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಇದು ಬಾಲದ ಭಾಗವನ್ನು ಕೆಳಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿಮಾನದ ಮೂಗು ಆಕಾಶದ ಕಡೆಗೆ ಏರುತ್ತದೆ.
ಸ್ಟಿಕ್ ಅನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಿದಾಗ, ಎಲಿವೇಟರ್ಗಳು ಕೆಳಕ್ಕೆ ಬಾಗುತ್ತವೆ, ಬಾಲವು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಏರಿ, ವಿಮಾನದ ಮೂಗು ಕೆಳಮುಖವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ವಿಮಾನ ಹಾರಲು ಲಿಫ್ಟ್, ತೂಕ, ಥ್ರಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಡ್ರ್ಯಾಗ್- ಈ ನಾಲ್ಕು ಬಲಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮತೋಲನ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ವಿಮಾನ ಒಂದೇ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಹಾರುತ್ತಿರುವಾಗ ಈ ಎಲ್ಲ ಬಲಗಳು ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಪೈಲಟ್ ಈ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಸರ್ಫೇಸ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ಬಲಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ ವಿಮಾನ ವನ್ನು ಬೇಕಾದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಒಯ್ಯುತ್ತಾರೆ.