ಸಂಪಾದಕರ ಸದ್ಯಶೋಧನೆ
ಒಮ್ಮೆ ಪೈಲಟ್ ಜತೆ ಲೋಕಾಭಿರಾಮ ಮಾತಾಡುವಾಗ, ‘ಟಿಬೆಟ್ ಅನ್ನು ನೋ ಫ್ಲೈ-ಝೋನ್ (ಯಾವುದೇ ವಿಮಾನ ಹಾರಾಟಕ್ಕೆ ನಿರ್ಬಂಧವಿರುವ ಪ್ರದೇಶ) ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಮಾನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ ಹಾರುತ್ತವೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳೇನು?’ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ ಅವರು ವಿವರಿಸಿದ್ದು ಹೀಗೆ: ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಅತಿ ಎತ್ತರ (High Altitude) ಪ್ರದೇಶ. ಟಿಬೆಟನ್ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯ ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರ 4500 ಮೀಟರ್‌ ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು. ಅಂದರೆ ಸುಮಾರು 14800 ಅಡಿಗಳು. ಈ ಎತ್ತರವು ವಿಮಾನಗಳಿಗೆ ಕೆಲವು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಒಡ್ಡುತ್ತದೆ. ಈ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಗಾಳಿಯ ಸಾಂದ್ರತೆ (Reduced Air Density ) ಇರುತ್ತದೆ. ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯು ತೆಳುವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ವಿಮಾನವು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಲು (lift) ಅಗತ್ಯ ವಿರುವ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ. ಅಲ್ಲದೇ, ವಿಮಾನದ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಮೇಲೂ ಇದು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಸಂಗತಿ ಅಂದ್ರೆ ಕಡಿಮೆ ವಾಯು ಒತ್ತಡ (Lower Air Pressure). ಇದು ವಿಮಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡಬಹುದು.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Vishweshwar Bhat Column: ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಅರಳಿದ ಹೂದೋಟ
ಆಮ್ಲಜನಕದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಹೈಪಾಕ್ಸಿಯಾ ( hypoxia ) ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಟಿಬೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹವಾಮಾನವು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಹಲವು ಪ್ರಮುಖ ಹವಾಮಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಹೀಗಾಗು ತ್ತದೆ.
ಟಿಬೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು ಕಡಿಮೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿವೆ. ಇದರರ್ಥ ಒಂದು ವೇಳೆ ವಿಮಾನವು ಯಾವುದೇ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಸಿಲುಕಿದರೆ, ಅದು ಇಳಿಯಲು ಸೂಕ್ತ ಸ್ಥಳ ಅಥವಾ ನಿಲ್ದಾಣ ಸಿಗುವುದು ಕಷ್ಟ. ಈ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ, ಟಿಬೆಟ್ ಮೇಲೆ ಹಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಮಾನಗಳಿಗೆ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸವಾಲಿನ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ.
ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಮಾನಯಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ, ಉದ್ದದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. ಚೀನಿ ಸರಕಾರವು ಟಿಬೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಹೊಸ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ.
ಇದರಿಂದ ಕೆಲವು ವಿಮಾನಯಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಾರಾಟಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿವೆ. ಆದರೂ, ಟಿಬೆಟ್ ಮೇಲೆ ಹಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ಇಂದಿಗೂ ಒಂದು ಸವಾಲೇ ಸರಿ. ಅದಕ್ಕಿಂತ ಅದು ಸುರಕ್ಷಿತವಲ್ಲ. ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಮಾನಯಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿವೆ. ಟಿಬೆಟ್ ಮೇಲೆ ಹಾರಾಟ ಮಾಡುವಾಗ ಎದುರಾಗುವ ಕೆಲವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸವಾಲುಗಳ ಪೈಕಿ ಎಂಜಿನ್ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯೂ ಒಂದು.
ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಗಾಳಿಯ ಸಾಂದ್ರತೆ ಇರುವುದರಿಂದ, ಇಂಧನ ದಹನಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಎಂಜಿನ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ವಾಯು ಒತ್ತಡದಿಂದ ದೇಹಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಆಮ್ಲಜನಕ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆ, ತಲೆತಿರುಗುವಿಕೆ, ಗೊಂದಲ ಮತ್ತು ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ಟಿಬೆಟ್‌ನಲ್ಲಿನ ಪ್ರಬಲ ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಹವಾಮಾನವು ತೀವ್ರ ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧತೆ ( turbulence) ಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು. ಇದು ವಿಮಾನಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಅಪಾಯಕಾರಿ. ಟಿಬೆಟ್‌ನ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತಗಳು ‘ಪರ್ವತ ಅಲೆಗಳು’ ಎಂಬ ವಾಯುಮಂಡಲದ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸ ಬಹುದು. ಇದು ತೀವ್ರ ಟರ್ಬ್ಯುಲಗಳನ್ನೂ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಸವಾಲುಗಳಿದ್ದರೂ, ಟಿಬೆಟ್ ಮೇಲೆ ಹಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವೇನಲ್ಲ.
ಏರ್ ಚೈನಾ, ಚೈನಾ ಈಸ್ಟರ್ನ್ ಮತ್ತು ಸಿಚುವಾನ್ ಏರ್‌ರ್ಲೈನ್ಸ್‌ನಂಥ ಕೆಲವು ವಿಮಾನಯಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಹಾರಾಟಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿವೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸ ಗೊಳಿಸಿದ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅತಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಾರುವ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವ ಸಮರ್ಥ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಪೈಲಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.