The Balochistan Story: ಜಿನ್ನಾ ಮಾಡಿದ ಮೋಸ, ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ ಕೂಗು... 6 ದಶಕದ ಹೋರಾಟ; ಇದು ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್ ಫೈಲ್ಸ್‌!
ಮಾರ್ಚ್ 11 ರ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ, ಕ್ವೆಟ್ಟಾದಿಂದ ಪೇಶಾವರಕ್ಕೆ 400 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿದ್ದ ಜಾಫರ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ಅನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ BLA ದಾಳಿಕೋರರು ರೈಲ್ವೆ ಹಳಿಗಳನ್ನು ಸ್ಫೋಟಿಸಿ ನಂತರ ರೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಮತ್ತು ಪಾಕ್‌ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳನ್ನಾಗಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. 48 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ತಮ್ಮ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಈಡೇರಿಸದಿದ್ದರೆ ಇಡೀ ರೈಲನ್ನು ಸ್ಫೋಟಿಸುವುದಾಗಿ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದರು. ಈ ರೈಲು ಅಪಹರಣ ಯಾಕಾಗಿ ನಡೆಯಿತು? ಏನಿದು ಪಾಕ್‌-ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ ಸಂಘರ್ಷ?
Rakshita Karkera
Mar 13, 2025 10:37 AM
ಇಸ್ಲಮಾಬಾದ್‌: ನೈಋತ್ಯ ಪ್ರಾಂತ್ಯ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ(The Balochistan Story) ಹಲವು ದಶಕಗಳಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಭದ್ರತೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ತಲೆನೋವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. ನಮ್ಮ ಶತ್ರುರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನೇ ನಿದ್ದೆಗೆಡುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ ಕೂಗು ಭುಗಿಲೆದ್ದಿರುವುದು ಇಂದು ನಿನ್ನೆಯಿಂದಲ್ಲ. ಇದು ಆರು ದಶಕಗಳ ಬೇಡಿಕೆ. ಈ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಈಡೇರಿಕೆಗೆ ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂಘರ್ಷ ಅದೆಷ್ಟು ಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ಬಲಿ ಪಡೆದಿದೆಯೋ ಅದಕ್ಕೆ ಲೆಕ್ಕವೇ ಇಲ್ಲ. ಈ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಸಂಘರ್ಷದ ಪ್ರತಿಫಲವಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದೇ ಈ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ ಲಿಬರೇಷನ್‌ ಆರ್ಮಿ(BLA).ಇದು ಇರಾನ್‌ ಮತ್ತು ಅ‍ಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಇರಾನ್‌ ಗಡಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಆಕ್ಟೀವ್‌ ಆಗಿರುವ ಒಂದು ಬಂಡುಕೋರರ ಸಂಘಟನೆ. ಇದೀಗ ಈ ಬಂಡುಕೋರರು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರೈಲನ್ನೇ ಹೈಜಾಕ್‌ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಇಡೀ ಪ್ರಪಂಚದ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದೆ. ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಈ ರೈಲು ಅಪಹರಣ ಯಾಕಾಗಿ ನಡೆಯಿತು? ಏನಿದು ಪಾಕ್‌-ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ ಸಂಘರ್ಷ? ಇದರ ಹಿಂದಿರುವ ನಿಜವಾದ ಕಾರಣ ಏನೆಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿದೆ ಡಿಟೇಲ್ಸ್‌.
ಮಾರ್ಚ್ 11 ರ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ, ಕ್ವೆಟ್ಟಾದಿಂದ ಪೇಶಾವರಕ್ಕೆ 400 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿದ್ದ ಜಾಫರ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ಅನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ದಾಳಿಕೋರರು ರೈಲ್ವೆ ಹಳಿಗಳನ್ನು ಸ್ಫೋಟಿಸಿದರು. ನಂತರ ರೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಮತ್ತು ಪಾಕ್‌ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳನ್ನಾಗಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. 48 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ತಮ್ಮ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಈಡೇರಿಸದಿದ್ದರೆ ಇಡೀ ರೈಲನ್ನು ಸ್ಫೋಟಿಸುವುದಾಗಿ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದರು. ತಕ್ಷಣ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡ ಪಾಕ್‌ ಸೇನೆ 33 ಬಂಡುಕೋರರನ್ನು ಕೊಂದು ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದೆ. ಈ ವೇಳೆ ಕನಿಷ್ಠ 21 ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಮತ್ತು ನಾಲ್ವರು ಭದ್ರತಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೂ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು.
ಬಲೂಚ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ ಕೂಗು ಏಕೆ?
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ವಿರಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಾಂತ್ಯವಾದ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್ ಯಾವಾಗಲೂ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗುವ ಕನಸುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಬ್ರಿಟಿಷರು ರಷ್ಯಾದಿಂದ ತನ್ನ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನೆಲೆಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡರು. ಆದರೆ ಬಲವಾದ ಪ್ರತಿರೋಧವನ್ನು ಎದುರಿಸಿದ ಅವರು ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡದಿರುವ ನೀತಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸಂಶೋಧನಾ ಜರ್ನಲ್ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಭಾರತದ ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಬಲೂಚ್ ನಾಯಕರನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಲು ಕೈಜೋಡಿಸಿದ ನಂತರ ಸನ್ನಿವೇಶ ಬದಲಾಯಿತು. ಇದು ಸ್ಥಳೀಯರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್‌ನ ತಮ್ಮ ಕನಸನ್ನು ನನಸಾಗಿಸಲು ಇನ್ನಷ್ಟು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡರು.
ಈ ಸುದ್ದಿಯನ್ನೂ ಓದಿ: ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ: ಜಿನ್ನಾರ ಪುತ್ಥಳಿ ಸ್ಫೋಟಿಸಿ ಧ್ವಂಸ
ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ ಖನಿಜಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಚಾಘಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ರೆಕೊ ದಿಕ್ ಮತ್ತು ಸೈಂದಾಕ್ ಎರಡೂ ಪ್ರಮುಖ ಚಿನ್ನ ಮತ್ತು ತಾಮ್ರ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಪ್ರಾಂತ್ಯವು ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು, ಸೀಸ, ಸತು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ನಿಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ. ಬಲೂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯವನ್ನು ಕೈತಪ್ಪದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಇತ್ತ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದಿಗಳು ಪಾಕ್‌ನಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಲು ದಶಕಗಳಿಂದ ಹೋರಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಬಿಎಲ್‌ಎ ಮತ್ತು ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಫ್ರಂಟ್ (ಬಿಎಲ್‌ಎಫ್) ನಂತಹ ಹಲವಾರು ಸಶಸ್ತ್ರ ಗುಂಪುಗಳು ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿವೆ.
ಜಿನ್ನಾ ಮಾಡಿದ ದ್ರೋಹ
ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಜೊತೆಗೆ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯವೆಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಖರನ್, ಮಕರನ್, ಲಾಸ್ ಬೇಲಾ ಮತ್ತು ಕಲಾತ್ ಎಂಬ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವಿಭಜನೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಮೂರು ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು - ಭಾರತ ಅಥವಾ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಸೇರುವುದು ಅಥವಾ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಉಳಿಯುವುದು. ಕಲಾತ್ ರಾಜ್ಯದ ಖಾನ್ ಮಿರ್ ಅಹ್ಮದ್ ಯಾರ್ ಖಾನ್ ಕೊನೆಯ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡರು, ಆದರೆ ಮೊದಲ ಮೂರು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಜೊತೆ ಕೈ ಜೋಡಿಸಿದವು. ಇನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಪ್ರಧಾನಿ ಜಿನ್ನಾ ಕೂಡ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕಲಾತ್ ಅವರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಖಾನ್ ಜಿನ್ನಾ ಅವರನ್ನು ನಂಬಿದ್ದರು. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರಿಬ್ಬರು ಪರಸ್ಪರ ಉತ್ತಮ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1947 ರಂದು ಕಲಾತ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಘೋಷಿಸಿದರು. ಆದರೆ ವಿಸ್ತರಣಾವಾದಿ ಆಡಳಿತಗಳ ಬೆದರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಕಲಾತ್ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿರಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುವುದು ತುಂಬಾ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂದು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಭಯಪಟ್ಟರು. ಕಲಾತ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ತರುವಂತೆ ಅದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿತು ಮತ್ತು ಆಗ ಜಿನ್ನಾ ಯು-ಟರ್ನ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು.
ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1947 ರಲ್ಲಿ, ಜಿನ್ನಾ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನವನ್ನು ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಖಾನ್‌ಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು, ಆದರೆ ಅವರು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಮಾರ್ಚ್ 18, 1948 ರಂದು, ಜಿನ್ನಾ ಖರನ್, ಮಕರನ್, ಲಾಸ್ ಬೇಲಾವನ್ನು ಸೇರುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದರು, ಇದು ಕಲಾತ್‌ಗೆ ಶಾಕ್‌ ಕೊಟ್ಟಿತ್ತು. ಸಾಲದೆನ್ನುವಂತೆ ಕಲಾತ್‌ನ ಖಾನ್ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಸೇರಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ನಕಲಿ ಸುದ್ದಿ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಕೋಪಗೊಳಿಸಿತು. ಬಲೂಚ್ ನಾಯಕನಿಗೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಸೇರುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆ ದಾರಿ ಇರಲಿಲ್ಲ.
ದಂಗೆ ಆರಂಭ ಆಗಿದ್ದು ಹೀಗೆ
1954 ರಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ತನ್ನ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳನ್ನು ಮರುಸಂಘಟಿಸಲು ಏಕ-ಘಟಕ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ದಂಗೆ ಉಂಟಾಯಿತು. 1955 ರಲ್ಲಿ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವು ಪಶ್ಚಿಮ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಂಡ ನಂತರ, ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮತ್ತು ಅಭಾವದ ಭಾವನೆ ಆಳವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ತೀವ್ರವಾಯಿತು.1958 ರಲ್ಲಿ, ಕಲಾತ್ ನವಾಬ್ ನೌರೋಜ್ ಖಾನ್ ಖಾನ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು, ಆದರೆ 1959 ರಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಮೋಸದಿಂದ ಶರಣಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
'ಇನ್‌ಸೈಡ್ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್' ಎಂಬ ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ, ಮಿರ್ ಅಹ್ಮದ್ ಯಾರ್ ಖಾನ್ ಬಲೂಚ್ ಅವರು ಖಾನ್ ಅವರು ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ. 1963 ರಲ್ಲಿ, ಜನರಲ್ ಶೆರೋಫ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಶೇರ್ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಬಿಜ್ರಾನಿ ಮರ್ರಿ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ದಂಗೆ ನಡೆಯಿತು. 1969 ರಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಯಾಹ್ಯಾ ಖಾನ್ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಯೂಬ್ ಖಾನ್ ಅವರನ್ನು ಸರ್ಕಾರದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ ಕದನ ವಿರಾಮಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದಾಗ ಅದು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಪಂಜಾಬ್, ಸಿಂಧ್ ಮತ್ತು ಫ್ರಾಂಟಿಯರ್‌ನಂತೆಯೇ ಒಂದು ಪ್ರಾಂತ್ಯ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು.
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಪರಿಣಾಮ
1970 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಿಂದ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದಿಂದ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಮತ್ತೆ ಧೈರ್ಯ ತುಂಬಿತು. ಅಲ್ಲದೇ ಮತ್ತೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ ಕೂಗು ಕೇಳಿಬರಲು ಶುರುವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಈ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಜುಲ್ಫಿಕರ್ ಅಲಿ ಭುಟ್ಟೋ ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇದು ಬೃಹತ್ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. 1973 ರಲ್ಲಿ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಆಗಿನ ಪ್ರಧಾನಿ ಅಕ್ಬರ್ ಖಾನ್ ಬುಗ್ತಿ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು.
ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಲು ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು, ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಶಸ್ತ್ರ ದಂಗೆ ಶುರುವಾಗಿತ್ತು. ಇದು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯಿತುಐದನೇ ಸಂಘರ್ಷವು 2000 ರ ದಶಕದ ಬಲೂಚ್ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ವೈದ್ಯರ ಮೇಲೆ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಿಂದ ನಡೆದ ಅತ್ಯಾಚಾರದಿಂದ ಪ್ರಚೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಹೀಗೆ ಹಲವು ದಶಕಗಳಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ ದಂಗೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಅಕ್ಷರಶಃ ನಿದ್ದೆಗೆಡುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.