Indus River: ಸಿಂಧೂ ನದಿ ನೀರು ಒಪ್ಪಂದ ರದ್ದು; ಹೇಗಿದೆ ಚಿತ್ರಣ.... ಸ್ಯಾಟ್‌ಲೈಟ್‌ ಫೋಟೋಗಳು ಏನು ಹೇಳುತ್ತವೆ?
ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಈ ಎರಡು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು 1960ರಲ್ಲಿ ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ್ದವು. ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೂಡ ಸಹಿ ಹಾಕಿತ್ತು. ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಕಾರ ಸಿಂಧೂ ನದಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನದಿಗಳ ನೀರನ್ನು ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಸಮಾನವಾಗಿ ಹಂಚಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಪಹಲ್ಗಾಮ್‌ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿ ಬಳಿಕ ಭಾರತ ನದಿ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಏಪ್ರಿಲ್ 22 ರಂದು ಪಹಲ್ಗಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಭೀಕರ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿಯ ನಂತರ ಭಾರತ 65 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು (ಐಡಬ್ಲ್ಯೂಟಿ) ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿ ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಕಳೆದಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಸಿಂಧೂನದಿಯ ನೀರನ್ನು ಆಶ್ರಯಸಿದೆ. ಸಿಂಧೂ ನದಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನದಿಗಳಾದ ಝೀಲಂ, ಚೆನಾಬ್, ರಾವಿ, ಬಿಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಸಟ್ಲುಜ್‌ಗಳ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲಿದೆ. ಈ ನದಿಗಳು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು ಇದರಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನ ಜೀವನ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಂಡಿದೆ.
ಸುಮಾರು ಒಂದು ತಿಂಗಳಿನಿಂದ ಸಿಂಧೂ ನದಿಯ ನೀರನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದೀಗ ಸ್ಯಾಟ್‌ಲೈಟ್‌ ಚಿತ್ರಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮೊದಲ ಚೆನಾಬ್ ಮತ್ತು ಝೀಲಂ ನದಿಗಳ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಉಪಗ್ರಹ ಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಒಳಹರಿವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ನಂತರ ಚೆನಾಬ್ ನದಿಯ ಮೊದಲ ನಿಯಂತ್ರಣ ಬಿಂದುವಾದ ಮರಾಲಾ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ನೀರಿನ ಒಳಹರಿವಿನ ದತ್ತಾಂಶವು ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಕುಸಿತ ಮತ್ತು ನಂತರ ಹಠಾತ್ ಏರಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸಿಂಧೂ ನದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (IRSA)ದಿಂದ ಪಡೆದ ನೀರಿನ ಒಳಹರಿವಿನ ದತ್ತಾಂಶವು ಮರಾಲಾ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಕುಸಿತವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಮಾರಲ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಿಂದ ನೀರು ಹೊರಬಿಡುವ ಪ್ರಮಾಣ - ನೀರಿನ ಹರಿವು ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಾಗ 14,800 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ಗಳಷ್ಟಿತ್ತು, ಮೇ 2 ರಂದು 8,087 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಇಳಿಯಿತು, ಮೇ 3 ರಂದು 55,148 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಏರಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಮೇ 6 ರ ವೇಳೆಗೆ ಕೇವಲ 3,761 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ಗಳಿಗೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಇಳಿಯಿತು. ಹೊರಹರಿವು ಮೇ 9 ರಂದು ಮತ್ತೆ 18,331 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಏರಿತು, ನಂತರ ಮೇ 16 ರ ವೇಳೆಗೆ 3,470 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಇಳಿದು ನಂತರ ಮೇ 20 ರಂದು 20,648 ಕ್ಕೆ ತಲುಪಿತು.
ಭಾರತದ ಕಡೆಯ ಬಾಗ್ಲಿಹಾರ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಉಪಗ್ರಹ ಚಿತ್ರಗಳು ಮೇ 1 ರಂದು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಫ್ಲಶಿಂಗ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಸರುಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಚಿತ್ರಣದಲ್ಲಿನ ನದಿ ನೀರಿನ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿನ ಗೋಚರ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಂದಿನ 10 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಮೇ 11 ರಂದು ಹಠಾತ್ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಗೇಟ್‌ಗಳು ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಝೀಲಂ ನದಿಗೆ ಕಟ್ಟಲಾಗಿರುವ ಮಂಗಳಾ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತೀವ್ರ ಏರಿಳಿತಗಳಿತ ಕಂಡು ಬಂದಿಲ್ಲ.
ಯುರೋಪಿಯನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಉಪಗ್ರಹ ಚಿತ್ರಗಳು ಝೀಲಂನ ಉಪನದಿಯ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಕಿಶನ್‌ಗಂಗಾ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಗೇಟ್‌ಗಳನ್ನು ಏಪ್ರಿಲ್ 29 ರಂದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೆರೆದಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಮುಂದಿನ ವಾರ, ಮೇ 21 ರಂದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮುಚ್ಚುವವರೆಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ಗೇಟ್ ಮಾತ್ರ ತೆರೆದಿತ್ತು. ನದಿಯ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಯೋಜನೆಯಾದ ಕಿಶನ್‌ಗಂಗಾ, ಕೇವಲ 18.8 ಮಿಲಿಯನ್ ಘನ ಮೀಟರ್‌ಗಳ ಸೀಮಿತ ಜಲಾಶಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.