ಸಂಪಾದಕರ ಸದ್ಯಶೋಧನೆ
ನೀವು ಎಂದಾದರೂ ವಿಮಾನದ ಕಾಕ್ಪಿಟ್ನ್ನು ನೋಡಿದ್ದೀರಾ? ಅಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಸ್ವಿಚ್ಗಳು ಮತ್ತು ಹಲವು ಸ್ಕ್ರೀನ್ (ಪರದೆ)ಗಳಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ಪೈಲಟ್ಗಳು ವಿಮಾನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಚಲನವಲನವನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಿರಬೇಕು. ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್ಗಳಿಗೆ ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲು ‘ಮಾಸ್ಟರ್ ವಾರ್ನಿಂಗ್’ ಮತ್ತು ‘ಮಾಸ್ಟರ್ ಕಾಶನ್’ ಎಂಬ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇವುಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಪೈಲಟ್ʼಗಳು ಹೇಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತಾರೆ? ವಿಮಾನ ಯಾನದಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷತೆಯೇ ಮೊದಲ ಆದ್ಯತೆ. ಹಾರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೂ ತಾಂತ್ರಿಕ ದೋಷ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗ, ಅದನ್ನು ಅದರ ಗಂಭೀರತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಬಣ್ಣ ಮತ್ತು ಶಬ್ದದ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾಸ್ಟರ್ ವಾರ್ನಿಂಗ್ ಎನ್ನುವುದು ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಬಹುದಾದ ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರವಾದ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಯಾಗಿದೆ.
ಇದು ತಕ್ಷಣದ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವಿರುವ ಅಥವಾ ವಿಮಾನದ ಸುರಕ್ಷತೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಸಂಚಕಾರ ವಿರುವ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ತಕ್ಷಣದ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ ವಿಮಾನ ಪತನ ವಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಗಂಭೀರ ಅಪಘಾತ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಪೈಲಟ್ಗಳಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಸು ತ್ತದೆ. ಕಾಕ್ಪಿಟ್ನಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್ಗಳ ಕಣ್ಣಿಗೆ ತಕ್ಷಣ ಬೀಳುವಂತೆ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಬೆಳಕು ಮಿನುಗಲು ( Flashing Red Light) ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Vishweshwar Bhat Column: ಎಡಭಾಗದಲ್ಲೇ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್
ಇದರೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರವಾದ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ಶಬ್ದ (Siren) ಅಥವಾ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಧ್ವನಿ ಸಂದೇಶ ಕೇಳಿಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್ಗಳಿಗೆ ಯೋಚಿಸಲು ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರು ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲೇ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇಂಥ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ‘ಮೆಮೊರಿ ಐಟಂಸ್’ನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಅಂದರೆ, ಇಂಜಿನ್ನಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಅಥವಾ ವಿಮಾನದ ಒಳಗಿನ ಒತ್ತಡ ದಿಢೀರನೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಏನು ಮಾಡಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ಪೈಲಟ್ಗಳು ಮೊದಲೇ ಕಂಠಪಾಠ ಮಾಡಿರು ತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಪುಸ್ತಕ ಅಥವಾ ಚೆಕ್ಲಿಸ್ಟ್ ನೋಡುವ ಮೊದಲೇ ವಿಮಾನವನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಮಾಸ್ಟರ್ ಕಾಶನ್ ಎನ್ನುವುದು ಮಾಸ್ಟರ್ ವಾರ್ನಿಂಗ್ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಗಂಭೀರತೆಯ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಯಾಗಿದೆ. ಇದು ತಕ್ಷಣದ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೋ ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ದೋಷವಿದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವೈಫಲ್ಯ ಅಥವಾ ಅಸಹಜ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಪೈಲಟ್ಗಳ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆಯಲು ನೀಡುವ ಎಚ್ಚರಿಕೆ. ಇಲ್ಲಿ ಹಳದಿ ಅಥವಾ ಅಂಬರ್ ಬಣ್ಣದ ಬೆಳಕು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಿನುಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಸ್ಥಿರವಾಗಿರಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಬಾರಿ ಕೇಳುವ ಸಣ್ಣ ಶಬ್ದ (Single Chime/Gong) ಇದರೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ.
ಮಾಸ್ಟರ್ ಕಾಶನ್ ಬಂದಾಗ ಪೈಲಟ್ಗಳು ಮೊದಲು ಆ ಬೆಳಕನ್ನು ಆರಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ಯಾವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಯಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಕ್ವಿಕ್ ರೆಫರೆನ್ಸ್ ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ (QRH) ಎಂಬ ಕೈಪಿಡಿಯನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾರೆ. ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಹಂತ ಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪೈಲಟ್ಗಳಿಗೆ ಇಂಥ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಅತ್ಯಂತ ಕಠಿಣ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ‘ಸಿಮ್ಯುಲೇಟರ್’ಗಳಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಂದಾಗ, ಮೊದಲು ಯಾವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಪೈಲಟ್ಗಳು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. "Aviate, Navigate, Communicate" ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಮೂಲಮಂತ್ರ. ಅಂದರೆ ಮೊದಲು ವಿಮಾನವನ್ನು ಹಾರಿಸು, ನಂತರ ದಿಕ್ಕನ್ನು ನೋಡು, ಆಮೇಲೆ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡು ಎಂದರ್ಥ. ಕಾಕ್ಪಿಟ್ನಲ್ಲಿರುವ ಇಬ್ಬರು ಪೈಲಟ್ಗಳ ನಡುವೆ ಸಂವಹನ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ.
ಒಬ್ಬರು ವಿಮಾನವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿದರೆ, ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿ ಪರಿಹಾರ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಎಷ್ಟೇ ದೊಡ್ಡ ಅಪಾಯವಿದ್ದರೂ ಗಾಬರಿಯಾಗದೇ ತಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡು ವುದು ಪೈಲಟ್ಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣ. ವಿಮಾನಯಾನದಲ್ಲಿ ಸಂವಹನ ಎನ್ನುವುದು ಕೇವಲ ಮಾತು ಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಬಣ್ಣ ಮತ್ತು ಶಬ್ದಗಳ ಮೂಲಕವೂ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
‘ಮಾಸ್ಟರ್ ವಾನಿಂಗ್’ ಜೀವ ಉಳಿಸಲು ಕೊನೆಯ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಾದರೆ, ’ಮಾಸ್ಟರ್ ಕಾಶನ್’ ಮುಂದಾ ಗಬಹುದಾದ ಅಪಾಯವನ್ನು ತಡೆಯಲು ನೀಡುವ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಪೈಲಟ್ಗಳು ಈ ಎರಡೂ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಂಡು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರಿಂದಲೇ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಹಾರಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವಿಮಾನದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮನುಷ್ಯನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಅದ್ಭುತ ಸಂಗಮವಾಗಿದೆ.