Roopa Gururaj Column: ನವಗುಂಜರದ ಭಕ್ತಿ ಸಾರ
ನವಗುಂಜರ ಎಂದರೇನು? ನವಗುಂಜರ ಎಂಬುದು ಅನೇಕ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಅಂಗಾಂಗಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ರೂಪ. “ನವ" ಅಂದರೆ ಒಂಬತ್ತು ಮತ್ತು “ಗುಂಜರ" ಅಂದರೆ ಪಶು/ಪ್ರಾಣಿ. ನವ ಗುಂಜರದ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ತಲೆಯು ಕೋಳಿಯ ಒಂದು ತಂಗಳಿ ಆನೆ ಒಂದು ತಂಗಳಿ ಹಸು ಒಂದು ತಂಗಳಿ ವೃಶ್ಚಿಕ ಕತ್ತೆ ಅಥವಾ ಸಿಂಹದ ಅಂಗ ಹಕ್ಕಿಯ ಮೇಲ್ದೋಳು ಮನುಷ್ಯನ ಕೈ, ಅದರಲ್ಲಿ ತ್ರಿಶೂಲ ಅಥವಾ ಹೂವಿನ ತೆನೆ, ಹಾವುಗಳ ಶಿರೋಪರಿ, ಇಡೀ ರೂಪವು ಭಯಾನಕವೂ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಅದ್ಭುತವೂ ಆಗಿರುವುದು ವಿಶೇಷ.
ರೂಪಾ ಗುರುರಾಜ್
Jun 28, 2025 6:00 AM
ಒಂದೊಳ್ಳೆ ಮಾತು
rgururaj628@gmail.com
ನವಗುಂಜರ ಕಥೆ ಮಹಾಭಾರತದ ಅಧ್ಯಾಯಗಳಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇದು ಮಹಾಭಾರತದ ಒಂದು ಪುರಾಣಪ್ರಸಿದ್ಧ ಉಪಕಥೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಓಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ದೇವರ ದರ್ಶನವನ್ನು ಹೇಗೆ ಪಡೆಯ ಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಕಥೆ ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.
ನವಗುಂಜರ ಎಂದರೇನು? ನವಗುಂಜರ ಎಂಬುದು ಅನೇಕ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಅಂಗಾಂಗಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ರೂಪ. “ನವ" ಅಂದರೆ ಒಂಬತ್ತು ಮತ್ತು “ಗುಂಜರ" ಅಂದರೆ ಪಶು/ಪ್ರಾಣಿ. ನವ ಗುಂಜರದ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ತಲೆಯು ಕೋಳಿಯ ಒಂದು ತಂಗಳಿ ಆನೆ ಒಂದು ತಂಗಳಿ ಹಸು ಒಂದು ತಂಗಳಿ ವೃಶ್ಚಿಕ ಕತ್ತೆ ಅಥವಾ ಸಿಂಹದ ಅಂಗ ಹಕ್ಕಿಯ ಮೇಲ್ದೋಳು ಮನುಷ್ಯನ ಕೈ, ಅದರಲ್ಲಿ ತ್ರಿಶೂಲ ಅಥವಾ ಹೂವಿನ ತೆನೆ, ಹಾವುಗಳ ಶಿರೋಪರಿ, ಇಡೀ ರೂಪವು ಭಯಾನಕವೂ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಅದ್ಭುತವೂ ಆಗಿರುವುದು ವಿಶೇಷ.
ನವಗುಂಜರ ಕಥೆ ಸಾರಾಂಶ ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಪಾಂಡವರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮರಾಜನು (ಯುಧಿಷ್ಠಿರ) ವನವಾಸದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಅರ್ಜುನನು ಪರಮೇಶ್ವರನ ದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದನು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ, ಅರ್ಜುನನು ತಪಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಲೀನವಾಗಿರುವಾಗ, ಅವನಿಗೆ ನವಗುಂಜರ ರೂಪ ದಲ್ಲಿ ಹರಿಯು (ವಿಶ್ಣು ಅಥವಾ ಶಿವ) ದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾನೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Roopa Gururaj Column: ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಅಮೃತವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದ ಉತ್ತುಂಕ
ಈ ವಿಚಿತ್ರ ರೂಪವನ್ನು ನೋಡಿ ಅರ್ಜುನನು ಅಚ್ಚರಿಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಗಬ್ಬಾಗಿಯೇ ಧನು ಸ್ಸನ್ನು ಎತ್ತಿ ಶಸ್ತ್ರ ಹಿಡಿಯುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ, ಆಗ ಅವನಿಗೆ ಈ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಭಗವಂತನ ದರ್ಶನವಾಗು ತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಅರಿವು ಬರುತ್ತದೆ. ಆಗ ಅರ್ಜುನನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಶಸ್ತ್ರವನ್ನು ಕಳಸಿ ಭಗವಂತನಿಗೆ ನಮನ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ.
ನವಗುಂಜರ ಎಂಬ ಈ ರೂಪವು ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ದೇವರ ಅಂಶವಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ದೇವರು ಎಲ್ಲರೂ ಆಗಿದ್ದಾನೆ ಹಸುವಿನಲ್ಲಿ, ಹಕ್ಕಿಯಲ್ಲಿ, ಹಾವುಗಳಲ್ಲಿ, ಮನುಷ್ಯನಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿ ರೂಪದಲ್ಲೂ. ಭಗವಂತನ ರೂಪ ನಿರ್ವಚನಾತೀತ, ಅಪಾರ, ಅಪರೂಪ ಎಂಬುದೇ ಕಥೆಯ ಭಾವಾರ್ಥ.
ಈ ಕಥೆ ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯದ ಪಟಚಿತ್ರ ಶೈಲಿಯ ಚಿತ್ರಕಲೆಯಲ್ಲೂ ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಪುರಾಣದ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದು “ಜಗನ್ನಾಥ"ನ ಅವತಾರ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಇಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯನ ಪ್ರಾಣಕ್ಕೆ ಬೆಲೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದಾಗ, ಪಶು ಪಕ್ಷಿಗಳ ಮಾತಂತೂ ಹೇಳುವುದೇ ಬೇಡ. ಗೋವು ನಮ್ಮ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪೂಜಾರ್ಹವಾದುದು.
ಅದನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಬೇಕು ಕೊಲ್ಲಬಾರದು ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಆಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಕದ್ದು ಗೋವು ಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ಅವುಗಳನ್ನ ಕಸಾಯಿ ಖಾನೆಗೆ ಮಾರುವ ಅನೇಕ ರಾಕ್ಷಸ ರೂಪ ಮನುಷ್ಯರನ್ನ ನಾವು ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಬೀದಿ ನಾಯಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಸೆ ಮಾಡಿ ವಿಕೃತ ಸುಖವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವ ಮನುಷ್ಯರ ನಡುವಳಿಕೆಗಳು ಕೂಡ ನಮಗೆ ಕಾಣ ಸಿಗುತ್ತವೆ. ತಮ್ಮ ವಿಕೃತ ಸಂತೋಷಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನ ಕೂಡಿಟ್ಟು, ಅವುಗಳಿಗೆ ಹಿಂಸೆ ಕೊಟ್ಟು ಆನಂದಿಸುವ ಅನೇಕ ದುರುಳರು ನಮ್ಮ ಮಧ್ಯೆ ಇದ್ದಾರೆ.
ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಚಿಕ್ಕವರಾಗಿದ್ದಾಗಿನಿಂದಲೇ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಕೃತಿ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಗುಣವನ್ನು ಕಲಿಸಬೇಕು. ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳಾದರೆ ಹಸಿವಿಗಾಗಿ ತಿನ್ನುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಹಸಿವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಚಟಕ್ಕಾಗಿ ತಿನ್ನುವ ಹಿಂಸೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕೃತಿ ಕೇವಲ ಮನುಷ್ಯರದ್ದು. ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗಿಂತ ವಿಕಸಿತವಾದ ಮೆದುಳು ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಇದ್ದರೂ ತಪ್ಪು ಸರಿ ಧರ್ಮ ಕರ್ಮಗಳ ವಿವೇಚನೆಯನ್ನು ದೇವರು ನೀಡಿದ್ದರೂ ಸಹ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೀನಾಯವಾಗಿ ಬೇಟೆಯಾಡುವ, ಕೊಲ್ಲವ ಮತ್ತೊಬ್ಬರಿಗೆ ಹಿಂಸೆ ಕೊಡುವ ಕೆಟ್ಟ ಸಂಸ್ಕಾರ ಮನುಷ್ಯನದ್ದು.
ಇನ್ನಾದರೂ ಇಂತಹದ್ದನ್ನು ಕಂಡಾಗ ಅದನ್ನು ಖಂಡಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಬುದ್ಧಿ ಕಲಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡೋಣ. ಮುಂದಿನ ಜನಾಂಗವಾದರೂ ಪ್ರೀತಿ, ಪ್ರೇಮ ಸಹನೆ, ಕರುಣೆ ಈ ಎಲ್ಲ ಗುಣಗಳನ್ನು ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಂಡು ಪ್ರಕೃತಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಜೊತೆ ಸೌಹಾರ್ದತೆಯಿಂದ ಬದುಕುವ ಸಂಸ್ಕಾರ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಿ.
