Canopy Bridges: ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಹೆಜ್ಜೆ; ಸಿದ್ದಾಪುರದಲ್ಲಿ ಮಂಗಗಳಿಗಾಗಿ 'ಕೇನೋಪಿ ಸೇತುವೆ'ಗಳ ಆರಂಭ
ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಿದ್ದಾಪುರವು ತನ್ನ ನಿತ್ಯ ಹರಿದ್ವರ್ಣ ಕಾಡುಗಳಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಮಂಗಗಳು, ಸಿಂಗಳೀಕ (ಸಿಂಹ ಬಾಲದ ಕೋತಿ)ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಮಳೆಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ವಾಸಿಸುವ ಅಪರೂಪದ, ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಿಂಗಳೀಕಗಳು, ರಸ್ತೆ ದಾಟುವಾಗ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಿ ಮೃತಪಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಹೀಗಾಗಿ ಮಂಗಗಳ ಸುರಕ್ಷಿತ ಸಂಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ರಸ್ತೆ ಬದಿ ಮರಗಳ ನಡುವೆ 'ಕೇನೋಪಿ ಬ್ರಿಡ್ಜ್'ಗಳನ್ನು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ.
ಕೇನೋಪಿ ಸೇತುವೆ ಮೂಲಕ ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ಸಿಂಗಳೀಕಗಳು. -
| ವಿನುತಾ ಹೆಗಡೆ, ಶಿರಸಿ
ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ದಟ್ಟ ಮಲೆನಾಡಿನ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಸಿದ್ದಾಪುರದಲ್ಲಿ, ರಸ್ತೆ ಅಪಘಾತಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಪರ್ಶದಿಂದ ಮಂಗಗಳ ಸಾವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನಿಟ್ಟಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ರಸ್ತೆ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಮಂಗಗಳ ಸುರಕ್ಷಿತ ಸಂಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ 'ಕೇನೋಪಿ ಬ್ರಿಡ್ಜ್'ಗಳ (Canopy Bridges) ಅಥವಾ ಮರದ ಮೇಲಿನ ಸೇತುವೆಗಳ ಅಳವಡಿಕೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸಿದ್ದಾಪುರವು ತನ್ನ ನಿತ್ಯ ಹರಿದ್ವರ್ಣ ಕಾಡುಗಳಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಮಂಗಗಳು, ಸಿಂಗಳೀಕ (ಸಿಂಹ ಬಾಲದ ಕೋತಿ)ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಪಟ್ಟಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಾದುಹೋಗುವ ರಸ್ತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾದ ಕಾರಣ, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ವಾಸಸ್ಥಾನಗಳ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ಮಂಗಗಳು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ರಸ್ತೆ ದಾಟಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಮುಖ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು:
- ರಸ್ತೆ ಅಪಘಾತಗಳು: ವಾಹನಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಚಲಿಸುವಾಗ ಮಂಗಗಳು ಅವುಗಳ ಅಡಿಗೆ ಸಿಲುಕಿ ಸಾಯುವುದು.
- ವಿದ್ಯುತ್ ಆಘಾತ: ಮರಗಳ ಕೊಂಬೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ತಂತಿಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಚರಿಸುವಾಗ ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಆಘಾತಕ್ಕೊಳಗಾಗುವುದು.
ಈ ಸಾವುಗಳನ್ನು ತಡೆಯುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಮಾನವ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಈ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಯೋಜನೆಯ ವಿವರ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನ
ಈ ಕೇನೋಪಿ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ಗಳು ಮೂಲತಃ ದಪ್ಪ ಹಗ್ಗಗಳು ಅಥವಾ ಮರದ ಕೊಂಬೆಗಳನ್ನು ಹೋಲುವ, ಹೆಚ್ಚು ಬಾಳಿಕೆ ಬರುವ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಇವು ರಸ್ತೆಯ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಮರಗಳ ಎತ್ತರದ ಕೊಂಬೆಗಳ ನಡುವೆ ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಮಂಗಗಳು ರಸ್ತೆಗೆ ಇಳಿಯದೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಒಂದು ಬದಿಯಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಬದಿಗೆ ಚಲಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಯೋಜನೆಯ ಮುಖ್ಯ ಸ್ಥಳಗಳು: ಸಿದ್ದಾಪುರ ಪಟ್ಟಣದ ಹೊರವಲಯದ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಪರ್ಕ ರಸ್ತೆಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆ ಹೆಚ್ಚು ಇರುವ ಮತ್ತು ಮಂಗಗಳು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಸಂಚರಿಸುವ 'ಹಾಟ್ಸ್ಪಾಟ್'ಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಪಾತ್ರ: ಸ್ಥಳೀಯ ಅರಣ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಈ ಸೇತುವೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಗೆ ಮಂಗಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ.
"ಈ ಕೇನೋಪಿ ಸೇತುವೆಗಳು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಮಂಗಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಅಳಿಲುಗಳು ಮತ್ತು ಉಡಗಳಂತಹ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೂ ಸಹಾಯವಾಗಲಿದೆ. ಇದು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಒಂದು ಯಶಸ್ವಿ ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ," ಎಂದು ಸಿದ್ದಾಪುರ ವಿಭಾಗದ ಅರಣ್ಯಾಧಿಕಾರಿಗಳು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ
- ಯೋಜನೆಯು ಆರಂಭಗೊಂಡ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಗೋಚರಿಸಿವೆ.
- ಸೇತುವೆಗಳ ಬಳಕೆ: ಹಲವು ಮಂಗಗಳು ಈ ಹೊಸ ಸೇತುವೆಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿವೆ.
- ಸಾವುಗಳ ಇಳಿಕೆ: ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆ ಅಪಘಾತಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಆಘಾತದಿಂದಾಗುವ ಮಂಗಗಳ ಸಾವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಇಳಿಕೆಯಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
- ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಬೆಂಬಲ: ಸ್ಥಳೀಯರು ಮತ್ತು ವಾಹನ ಸವಾರರು ಈ ಉಪಕ್ರಮವನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದ್ದು, ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಜೀವ ಉಳಿಸಲು ಇದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮಾರ್ಗ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ಪಶ್ಚಿಮಘಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಂಡು ಬರುವ ಸಿಂಗಳೀಕಗಳು ರಸ್ತೆ ದಾಟುವಾಗ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಿ ಮೃತಪಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಆದ್ದರಿಂದ ಗೇರುಸೊಪ್ಪ, ಕ್ಯಾದಗಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ನಾವು ಕೇನೋಪಿ ವಾಕ್ ಮಾಡಿದೆವು. ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಿಂಗಳೀಕಗಳು ಇದರ ಮೂಲಕವೇ ಸಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡು ಸಂತಸವಾಯ್ತು.
ರಾಘವೇಂದ್ರ ಆರ್ ಡಿ, ಡಿಆರ್ಎಫ್ಓ, ಸಿದ್ದಾಪುರ
ಮುಂದಿನ ಯೋಜನೆಗಳು
ಸಿದ್ದಾಪುರದಲ್ಲಿನ ಈ ಯಶಸ್ಸಿನ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಯಲ್ಲಾಪುರ, ಶಿರಸಿ ಮತ್ತು ದಾಂಡೇಲಿಯಂತಹ ಮಲೆನಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಇದೇ ಮಾದರಿಯ ಕೇನೋಪಿ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸಿದೆ. ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ನಡುವೆ ಸಮತೋಲನ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸಿದ್ದಾಪುರದ ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಇಡೀ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಪಾಠವಾಗಿದೆ.
