Malegaon Blast Case: ಮಾಲೆಗಾಂವ್ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟ ಪ್ರಕರಣ: 17 ವರ್ಷಗಳ ದೀರ್ಘ ವಿಚಾರಣೆಯ ಟೈಮ್‌ಲೈನ್ ಇಲ್ಲಿದೆ
2008ರ ಮಾಲೆಗಾಂವ್ ಸ್ಫೋಟ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ಮಾಜಿ ಸಂಸದೆ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಠಾಕೂರ್ ಸೇರಿ ಎಲ್ಲಾ 7 ಆರೋಪಿಗಳಿಗೂ ಬಿಗ್‌ ರಿಲೀಫ್‌ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಪ್ರಕರಣದ ತನಿಖೆಯೇ ಸರಿಯಾಗಿ ನಡೆದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಎನ್ಐಎ ವಿಶೇಷ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ಎಲ್ಲಾ ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿದೆ. ಏಪ್ರಿಲ್ 19ರಂದು ಪ್ರಕರಣದ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿದ್ದ ಕೋರ್ಟ್, ಮೇ 8ರಂದು ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಜರಿರುವಂತೆ ಆರೋಪಿಗಳಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿತ್ತು
ಸಾಧ್ವಿ ಪ್ರಗ್ಯಾ ಠಾಕೂರ್-ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಪುರೋಹಿತ್
Sushmitha Jain
Aug 1, 2025 12:34 PM
ಮುಂಬೈ: 2008ರ ಮಾಲೆಗಾಂವ್ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟ ಪ್ರಕರಣ (Malegaon Blast Case:) ನಡೆದು 17 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಇಂದು ತೀರ್ಪು ಹೊರ ಬಿದ್ದಿದ್ದು, ಬಿಜೆಪಿ ಮಾಜಿ ಸಂಸದೆ ಸಾಧ್ವಿ ಪ್ರಗ್ಯಾ ಠಾಕೂರ್ (Sadhvi Pragya Thakur) ಮತ್ತು ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಪುರೋಹಿತ್ (Prasad Purohit) ಸೇರಿದಂತೆ ಏಳು ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಮುಂಬೈನ ವಿಶೇಷ ಎನ್ಐಎ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ ಎ.ಕೆ.ಲಾಹೋಟಿ ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪ್ರಕರಣದ ಸುದೀರ್ಘ 17ವರ್ಷಗಳ ತನಿಖೆ ಹಾದಿ ಹೇಗಿತ್ತು? ಇಲ್ಲಿದೆ ಡಿಟೇಲ್ಸ್‌
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 29, 2008: ಸ್ಫೋಟ
2008ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 29ರ ರಾತ್ರಿ, ಮಾಲೆಗಾಂವ್‌ನ ಭಿಕ್ಕು ಚೌಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೋಟರ್‌ಸೈಕಲ್‌ಗೆ ಅಳವಡಿಸಿದ ಕಡಿಮೆ ತೀವ್ರತೆಯ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡು ಆರು ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿ, 100ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದರು. ರಂಜಾನ್ ತಿಂಗಳು ಮತ್ತು ನವರಾತ್ರಿಯ ಮುನ್ನಾದಿನದ ಈ ಘಟನೆಯು ಧಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಈ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಗಲಭೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008: ಎಟಿಎಸ್ ತನಿಖೆ ಮತ್ತು ಬಂಧನ
2008ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ನಿಗ್ರಹ ದಳ (ಎಟಿಎಸ್) ತನಿಖೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿತು. ತನಿಖೆಯು ಹಿಂದೂ ಬಲಪಂಥೀಯ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಕಡೆಗೆ ತಿರುಗಿತು, ಇದು “ಹಿಂದೂ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ” ಎಂಬ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ರಾಜಕೀಯ ಚರ್ಚೆಗೆ ದಾರಿಮಾಡಿತು. ಎಟಿಎಸ್ ತತ್ಕಾಲೀಕ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಹೇಮಂತ್ ಕರ್ಕರೆ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ, ಬಿಜೆಪಿ ಮಾಜಿ ಸಂಸದೆ ಸಾಧ್ವಿ ಪ್ರಗ್ಯಾ ಠಾಕೂರ್‌ರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿತು. ಸ್ಫೋಟಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾದ ಮೋಟರ್‌ಸೈಕಲ್ ಅವರದ್ದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವರು ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದರೆಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಯಿತು. ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಪುರೋಹಿತ್‌ರನ್ನು ಕೂಡ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು, ಅವರು ಅಭಿನವ್ ಭಾರತ್ ಗುಂಪಿನ ಮೂಲಕ ಸಭೆಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿ, ಆರ್‌ಡಿಎಕ್ಸ್ ಒದಗಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಎಟಿಎಸ್ ಆರೋಪಿಸಿತು. ಇಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮ ಮೇಲಿನ ಆರೋಪವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿ, ನಂತರ ಜಾಮೀನಿನ ಮೇಲೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದರು.
ಜನವರಿ 2009: ಮೊದಲ ಚಾರ್ಜ್‌ಶೀಟ್
2009ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ, ಎಟಿಎಸ್ ಮೊದಲ ಚಾರ್ಜ್‌ಶೀಟ್ ಸಲ್ಲಿಸಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಗ್ಯಾ ಠಾಕೂರ್, ಪುರೋಹಿತ್, ಮತ್ತು ಇತರರ ವಿರುದ್ಧ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಚಾರ್ಜ್‌ಶೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಫೋಟದ ಯೋಜನೆ, ಆರ್‌ಡಿಎಕ್ಸ್‌ನ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಆರೋಪಿಗಳ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲಾಯಿತು.
ಏಪ್ರಿಲ್ 2011: ಎನ್‌ಐಎಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆ
2011ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ, ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಎನ್ಐಎ)ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಎನ್ಐಎ ಈ ಆರೋಪವನ್ನು ಮರು-ನೋಂದಾಯಿಸಿ, ಹೊಸದಾಗಿ ತನಿಖೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿತು. ಎಟಿಎಸ್ ತನಿಖೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ ಎನ್ಐಎ, ಅದರಲ್ಲಿ ಗಂಭೀರ ಲೋಪಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು. ಆರೋಪಿಗಳಿಂದ ಒತ್ತಡದ ಮೂಲಕ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಎನ್ಐಎ ಆರೋಪಿಸಿತು.
2016: ಎನ್ಐಎ ಚಾರ್ಜ್‌ಶೀಟ್‌ಗಳು
2016ರಲ್ಲಿ, ಎನ್ಐಎ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಚಾರ್ಜ್‌ಶೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಒಂದು ಪೂರಕ ಚಾರ್ಜ್‌ಶೀಟ್ ಸಲ್ಲಿಸಿತು. ಎಂಕೋಕಾ (MCOCA) ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟರೂ, ಅಕ್ರಮ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ತಡೆ ಕಾಯ್ದೆ (UAPA), 1967, ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತೆ, ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಪ್ರಮುಖ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಎಟಿಎಸ್‌ನಿಂದ ಆರೋಪಿತರಾಗಿದ್ದ ಹಲವರನ್ನು, ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಎನ್ಐಎ, ಎಟಿಎಸ್ ತನಿಖೆಯ ದೌರ್ಬಲ್ಯಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿತು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಪಡೆದಿರುವುದನ್ನು ಖಂಡಿಸಿತು.
2018: ಔಪಚಾರಿಕ ಆರೋಪ
2018ರಲ್ಲಿ, ಏಳು ಆರೋಪಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಔಪಚಾರಿಕ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಯಿತು, ಇದರೊಂದಿಗೆ ವಿಚಾರಣೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಆರೋಪಿಗಳು: ಸಾಧ್ವಿ ಪ್ರಗ್ಯಾ ಸಿಂಗ್ ಠಾಕೂರ್ (ಮಾಜಿ ಬಿಜೆಪಿ ಸಂಸದೆ, ಭೋಪಾಲ್), ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಶ್ರೀಕಾಂತ್ ಪುರೋಹಿತ್ (ತತ್ಕಾಲೀನ ಮಿಲಿಟರಿ ಇಂಟೆಲಿಜೆನ್ಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ), ಮೇಜರ್ (ನಿವೃತ್ತ) ರಮೇಶ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ, ಅಜಯ್ ರಾಹಿರ್ಕರ್, ಸುಧಾಕರ್ ದ್ವಿವೇದಿ, ಸುಧಾಕರ್ ಚತುರ್ವೇದಿ, ಮತ್ತು ಸಮೀರ್ ಕುಲಕರ್ಣಿ.
2018-2023: ವಿಚಾರಣೆಯ ಪ್ರಗತಿ
2018ರಿಂದ 2023ರವರೆಗಿನ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು 323 ಆರೋಪಣಾ ಸಾಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು 8 ರಕ್ಷಣಾ ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿತು. ಸುಮಾರು 40 ಸಾಕ್ಷಿಗಳು ವಿಚಾರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿದರು, ಇದು ಪ್ರಕರಣದ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಿತು. ಒಟ್ಟು 10,800ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿ 400ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು ದಾಖಲೆಗಳು, ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳು, ಮತ್ತು ಇತರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದವು.
ಈ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಓದಿ: Viral Video: 15 ಅಡಿ ಎತ್ತರದಿಂದ ದೊಪ್ಪೆಂದು ಬಿದ್ದ ಯುವಕ; ಎದೆ ಝಲ್ಲೆನಿಸುವ ವಿಡಿಯೊ ಇಲ್ಲಿದೆ
ಏಪ್ರಿಲ್ 2025: ಅಂತಿಮ ವಾದಗಳು
2025ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ, 16 ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲದ ವಿಚಾರಣೆಯ ನಂತರ, ಆರೋಪಣಾ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಪಕ್ಷಗಳ ಅಂತಿಮ ವಾದಗಳು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಂಡವು. 1,300 ಪುಟಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರವಾದ ಲಿಖಿತ ವಾದಗಳನ್ನು, ಕಾನೂನು ಉಲ್ಲೇಖಗಳು, ಮತ್ತು ದಾಖಲಾತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಿತು. ಈ ವಾದಗಳು ತಾಂತ್ರಿಕ, ದಾಖಲಾತಿ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರೂಪಿತವಾಗಿದ್ದವು. ಏಪ್ರಿಲ್ 19ರಂದು, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ತೀರ್ಪನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿತು.
ಜುಲೈ 31, 2025: ತೀರ್ಪು
2025ರ ಜುಲೈ 31ರಂದು, ಮುಂಬೈನ ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಜಾಮೀನಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಏಳು ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿತು. ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರದ ಕೊರತೆ, ಎಟಿಎಸ್ ತನಿಖೆಯ ಲೋಪಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೇಳಿಕೆಗಳಿಂದ ಈ ತೀರ್ಪು ಬಂದಿತು. ಈ ಖುಲಾಸೆಯು ಈ ಪ್ರಕರಣದ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ತೆರೆ ಎಳೆಯಿತು.