ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ (hindu dharma) ಅನೇಕ ವಿಧದ ಯತಿಗಳಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಲ್ಲಿ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳೂ (Naga Sadhu) ಒಬ್ಬರು. ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ಭಗವಾನ್ ಶಿವನಿಗೆ (Lord Shiva) ಬಹಳ ಶ್ರದ್ಧೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಕಠಿಣ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಪುರುಷ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗೊತ್ತಿದ್ದರೂ ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರುವುದು ಕಡಿಮೆ.
ಮಹಿಳಾ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ಪುರುಷ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸವಾಲು ಮತ್ತು ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜೀವನವನ್ನು ದೇವರಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಕಠಿಣ ತಪಸ್ಸನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳೆಂದರೆ ತಕ್ಷಣ ನೆನಪಾಗುವುದು ಕುಂಭ ಮೇಳ. ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳ ಜೀವನ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎಲ್ಲವೂ ವಿಭಿನ್ನ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ತಪಸ್ವಿಯಂತೆ ಬದುಕುವ ಅವರು ಅತ್ಯಂತ ಗೌರವವನ್ನೂ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವರಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ಇರುತ್ತಾರೆ.
ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾಸಾಧುಗಳು ಯಾರು?
ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ತಮ್ಮ ಪುರುಷ ಸಹವರ್ತಿಗಳಂತೆ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಗೆ ಮೀಸಲಿಡುತ್ತಾರೆ. ನಾಗಾ ಸಾಧು ಆಗಲು ಮಹಿಳೆಯು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವಾಗ ಸುಮಾರು 10 ರಿಂದ 15 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕಠಿಣ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಬೇಕು. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಯಂ ಕಟ್ಟಳೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಮರಣೋತ್ತರ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನೂ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಬಳಿಕ ಅವರ ತಲೆಯನ್ನು ಬೋಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಪವಿತ್ರ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆ ಮೂಲಕ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳಾಗುತ್ತಾರೆ.
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಯಾಣ ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ?
ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ತೀವ್ರವಾದ ಭಕ್ತಿಯ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿರುವ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ದಿನ ಪೂಜೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಪೂಜೆಯೊಂದಿಗೇ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಅವರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಅವರ ಅಚಲವಾದ ಸಮರ್ಪಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಮಾತಾ ಎಂದು ಹೆಸರು
ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳ ಉಡುಗೆ ಪುರುಷ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮಹಿಳಾ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ಪುರುಷ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳಂತೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಬೆತ್ತಲೆಯಾಗುವಂತಿಲ್ಲ. ಅವರು ಹೊಲಿಗೆ ಹಾಕದ ಕೇಸರಿ ಬಣ್ಣದ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಧರಿಸಲು ಅನುಮತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರ ಉಡುಪಿನ ಹೊರತಾಗಿ ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ಬಹಳ ಗೌರವಾನ್ವಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವರನ್ನು ‘ಮಾತಾ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಎಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ?
ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ವಿರಳವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕುಂಭ ಅಥವಾ ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳದಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ಶಾಹಿ ಸ್ನಾನದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪುರುಷ ಸಾಧುಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಚರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಹಿಂದೆ ನಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅನಂತರ ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಉಳಿದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಕಾಡು, ಗುಹೆ ಮತ್ತು ಪರ್ವತಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಶಿವನ ಧ್ಯಾನ ಮತ್ತು ಆರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿರುತ್ತಾರೆ.
ಕಠಿಣ ಜೀವನ
ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳ ಜೀವನವು ತುಂಬಾ ಕಠಿಣ ಮತ್ತು ಸವಾಲಿನದು. ಅವರು ಲೌಕಿಕ ಸುಖಗಳನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಪರಿಗಣಿಸದೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ತಪಸ್ಸಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅರ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ನಿರಂತರ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ ಶಿಸ್ತಿನದ್ದಾಗಿದೆ. ಸ್ತ್ರೀ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ಸರಳತೆ ಮತ್ತು ಸಂಯಮದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಅವರು ಸರಳ ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತಾರೆ. ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಚಾಪೆ ಹರಡಿ ಅಥವಾ ಹಾಳೆಯ ಮೇಲೆ ಮಲಗುತ್ತಾರೆ. ಮಹಿಳಾ ನಾಗಾ ಸಾಧುಗಳು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಅಚಲವಾದ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬದ್ಧತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಬಹಳ ಗೌರವದಿಂದ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನೇಪಾಳದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಹಿಳೆಯರು ಈ ಸವಾಲಿನ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು 6 ರಿಂದ 12 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅವರು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಲೌಕಿಕ ಬಯಕೆ ಮತ್ತು ಭ್ರಮೆಗಳಿಂದ ತಮ್ಮನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಬೇಕು.