ಹೊಸ ಅಂಕಣ: ಜಾಲಾಂತರಂಗ: ಜಾಣರಾಗಿರಿ, ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಿ
- ಡಾ. ವಿನೋದ್ ಕೃಷ್ಣ
Vinod Krishna Column: ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ ತಿಂಗಳಿನ ಕಡೆಯ ಭಾನುವಾರ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ತಮ್ಮ ‘ಮನ್‌ ಕಿ ಬಾತ್’ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಅರೆಸ್ಟ್ (Digital Arrest) ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಎಲ್ಲರೂ ಮಾತಾಡುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಜನ ಜಾಗ್ರತಿಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಒಳ್ಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಹಲವರು ಈ ಡಿಜಿಟಲ್ ಅರೆಸ್ಟ್‌ನ (Cyber crime, Cyber Safety) ಕಾರ್ಯವೈಖರಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ಫೇಸ್ಬುಕ್‌ ಮತ್ತು ವಾಟ್ಸಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ಯೂಟ್ಯೂಬ್‌ ಚಾನೆಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಸವಿವರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸದೆ, ಪ್ರಮುಖವಾದ 10 ಸ್ಕ್ಯಾಮ್‌ಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ತಂದು, ನಿಮ್ಮನ್ನು ನೀವು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಕೆಲವು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ. ಸೈಬರ್ ವಂಚಕರು ಎಲ್ಲಾ ವಯಸ್ಸಿನ ಜನರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಮಧ್ಯವಯಸ್ಕ ಮತ್ತು ವಯಸ್ಸಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗುರಿಯಾಗಿರಿಸುತ್ತಾರೆ. ನೀವು ಓದಿ ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ನಿಮ್ಮ ಬಂಧುಮಿತ್ರರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಈ ರೀತಿಯ ವಂಚನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ.
- TRAI ಫೋನ್ ಹಗರಣ: ನಿಮ್ಮ ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಲಿಂಕ್ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ವಂಚಕರು TRAI ನಿಂದ ಬಂದವರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಾಸ್ತವ: TRAI ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ಟೆಲಿಕಾಂ ಕಂಪನಿಗಳು ಮಾಡುತ್ತವೆ. - ಕಸ್ಟಮ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡಿದೆ: ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆದಾರರು ನಿಷೇಧದೊಂದಿಗೆ ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಅನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಏನು ಮಾಡಬೇಕು: ಸಂಪರ್ಕ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿ ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿ. - ಡಿಜಿಟಲ್ ಬಂಧನ: ನಕಲಿ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಡಿಜಿಟಲ್ ಬಂಧನ ಅಥವಾ ಆನ್ಲೈನ್ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ.
ವಾಸ್ತವ: ಪೊಲೀಸರು ಡಿಜಿಟಲ್ ಬಂಧನಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಆನ್ಲೈನ್ ವಿಚಾರಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವುದಿಲ್ಲ. - ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ: ಸಂಬಂಧಿಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ವಂಚಕರು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಕ್ರಮ: ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. - ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಶ್ರೀಮಂತರಾಗಿರಿ: ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಜಾಹೀರಾತುಗಳು, ಸ್ಟಾಕ್ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯವನ್ನು ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಜೊತೆಗೆ ಬಿಟ್ಕಾಯಿನ್‌ ಮತ್ತಿತರ ಕ್ರಿಪ್ಟೋ ಕರೆನ್ಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಆಮಿಷ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ವಾಸ್ತವ: ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯದ ಯೋಜನೆಗಳು ಸಂಭವನೀಯ ಹಗರಣಗಳಾಗಿವೆ. - ಬಿಗ್ ರಿವಾರ್ಡ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಸುಲಭ ಕಾರ್ಯಗಳು: ಸರಳ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ, ನಂತರ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.
ವಾಸ್ತವ: ಸುಲಭ ಹಣದ ಯೋಜನೆಗಳು ಹಗರಣಗಳಾಗಿವೆ. - ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ನೀಡಲಾಗಿದೆ: ನಕಲಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಬೋಗಸ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಕ್ರಿಯೆ: ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. - ತಪ್ಪಾದ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ: ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ಗಳು ತಪ್ಪಾದ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಕ್ಲೈಮ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮರುಪಾವತಿಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಕ್ರಿಯೆ: ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. - KYC ಅವಧಿ ಮೀರಿದೆ: ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ಗಳು ಲಿಂಕ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ KYC ನವೀಕರಣಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.
ವಾಸ್ತವ: ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ KYC ಅಪ್‌ಡೇಟ್‌ಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. - ಉದಾರ ತೆರಿಗೆ ಮರುಪಾವತಿ: ವಂಚಕರು ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕೇಳುವ ತೆರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಂತೆ ಪೋಸ್ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.
ವಾಸ್ತವ: ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ನೇರವಾಗಿ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುತ್ತವೆ.
ಸೈಬರ್‌ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷಿತರಾಗಿರಲು ಏಳು ಸೂತ್ರಗಳು:
- ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೊದಲು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ.
- ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಲಿಂಕ್ಗಳನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಬೇಡಿ.
- ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಿ.
- ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಕರೆಗಳು/ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿ.
- ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯದ ಯೋಜನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಿ.
- KYC ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ನವೀಕರಿಸಿ.
- ವೈಯಕ್ತಿಕ/ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿವರಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಡಿ.
ವಂಚನೆ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿ:
- ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಹಕ ಸಹಾಯವಾಣಿ (1800-11-4000)
- ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧ ವರದಿ ಪೋರ್ಟಲ್ (cybercrime.gov.in) ಅಥವಾ 1930
- ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆ
ಜಾಣರಾಗಿರಿ, ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಿ!
(ಅಂಕಣಕಾರರು ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು, ಎಂಬಿಎ ವಿಭಾಗ, ದಯಾನಂದ ಸಾಗರ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು)
