ಜಗದಾದಿ ದಂಪತಿಗಳ ವಿವಾಹ

ಸೌಮ್ಯಾ ಪ್ರದೀಪ್

ಮದುವೆಯ ದಿನ ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣನ್ನು ದೇವತೆಗಳೆಂದು ಕಂಡು, ಅದು ದೇವತೆಗಳ ಮದುವೆ ಎಂದು ನಡೆಸುವ ಆಚರಣೆಯೇ ಬಹು ವಿಶೇಷ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಪರಮೇಶ್ವರನನ್ನೇ ವಿವಾಹವಾಗಬೇಕೆಂಬ ಸಂಕಲ್ಪದಿಂದ ತಪೋಮಗ್ನಳಾಗಿರುವ ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ಅವಳ ಅಚಲ ನಿರ್ಧಾರನ್ನು ಪರಮೇಶ್ವರ ಮೆಚ್ಚುತ್ತಾನೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದ ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ವರಿಸಲು ಪರಶಿವನು ಸಿದ್ಧನಾಗು ತ್ತಾನೆ. ವಿಚಾರವನ್ನು ತಿಳಿದ ನಂತರ, ಸಂತಸ ಹಾಗೂ ಲಜ್ಜೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಪಾರ್ವತಿಯು ಪರಶಿವನನ್ನು ಕುರಿತು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಬಳಿ ಕನ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿ ಬರಬೇಕೆಂದು ಸಖಿಯ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸುತ್ತಾಳೆ.

ಪಾರ್ವತಿಯ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಮನ್ನಸಿದ ಪರಶಿವನು, ಅರುಂಧತಿ ಹಾಗೂ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳನ್ನು ಮುಂದೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಹಿಮ ವಂತನ ಬಳಿಗೆ ಬಂದು ಕನ್ಯೆಯನ್ನು ಯಾಚಿಸಿ, ಎಲ್ಲರ ಸಮ್ಮತಿಯೊಂದಿಗೆ ಶುಭ ಮುಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ವತಿಯೊಂದಿಗೆ ವಿವಾಹ ವಾಗುತ್ತಾನೆ. ಜಗದಾದಿ ದಂಪತಿಗಳಾದ ಪಾರ್ವತಿ ಪರಮೇಶ್ವರರ ವಿವಾಹಕ್ಕೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ನಿಯಮಗಳು ಅಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿಲ್ಲ ದಿದ್ದರೂ ಲೋಕ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಆದರ್ಶ ವಿವಾಹ ಸಂಪನ್ನವಾಗುತ್ತದೆ.

ವಿವಾಹವೆನ್ನುವುದು ಮಹರ್ಷಿಗಳಿಂದ ಮನುಕುಲಕ್ಕೆ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು ಗಂಡು ಹಾಗೂ ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ವಿಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಿಶೇಷ ಪದ್ಧತಿಯಾಗಿದೆ. ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡು ಕೂರಿಸಿ ಮಾಡುವ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನೇ ಕೂಲಂಕುಷವಾಗಿ ನೋಡಿದಾಗ ಇದು ನಮ್ಮಲ್ಲೂ ಇದೆ, ಪರದೇಶದಲ್ಲೂ ಇದೆ, ಇದೊಂದು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಎಂದು ಯಾರಾದರೂ ಹೇಳಬಹುದು. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಂಶವನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು.

ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡು ಕೂರಿಸಿ ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಕರೆಯುವುದು ಪವಿತ್ರ ವಿವಾಹವೆಂದು. ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿ ಕರೆಯಲಾರರು, ಅವರಲ್ಲಿ ಕರೆಯುವ ವೆಡ್ಡಿಂಗ್ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕು, ಈ ಪವಿತ್ರ ವಿವಾಹಕ್ಕೂ ಯಾವ ಸಂಬಂಧವೂ ಇಲ್ಲ. ಅದು ಕೇವಲ ಭೌತಿಕದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಕೂಡಿಸುವ ಒಂದು ಕೆಲಸ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಬಳಸುವ ವಿವಾಹ ಪದವೇ ವಿಶೇಷ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ‘ತಂದುಕೊಳ್ಳುವುದು’ ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿದೆ.

ಗುರುಕುಲದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾಶ್ರಮವನ್ನು ಪಾಲಿಸಿ, ಸ್ನಾತಕನಾಗಿ ಗುರುವಿನ ಅನುಜ್ಞೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸಾಲಂಕೃತ ಕನ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ
ಗುರುಹಿರಿಯರ ಸಮಕ್ಷಮದಲ್ಲಿ ವಿವಾಹ ಸಂಸ್ಕಾರವನ್ನು ಪಡೆದು ಗೃಹಸ್ಥಾಶ್ರಮವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಧರ್ಮ, ಅರ್ಥ, ಕಾಮಗಳೆಂಬ
ಮೂರು ಪುರುಷಾರ್ಥಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಪತ್ನಿಯ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಅನುಭವಿಸಿ ಅಂತಿಮ ಪುರುಷಾರ್ಥವಾದ ಜೀವನದ ಮಹಾಧ್ಯೇಯವಾದ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ತಾನೂ ಹೊಂದಿ ಪತ್ನಿಯನ್ನೂ ಆ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವುದೇ ಈ ಸಂಸ್ಕಾರದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.

ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಆಚರಿಸುತ್ತಿರುವ ವಿವಾಹದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕಾಶಿಯಾತ್ರೆ, ಪಾಣಿಗ್ರಹಣ ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಧಿ-ವಿಧಾನಗಳೆಲ್ಲವೂ
ಕೂಡ ಜೀವನದ ಮಹಾ ಧ್ಯೇಯವನ್ನೇ eಪಿಸುವಂತಿರುತ್ತವೆ. ವಧೂ ವರರಿಗೆ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಹೆತ್ತವರು ಇರಿಸಿದ
ಹೆಸರುಗಳು ಏನೇ ಇದ್ದರೂ ಆ ದಿನ ಅದು ಮುಖ್ಯ ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಂದಿನ ಆ ಶುಭ ಮಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ವಧುವನ್ನು ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಅಥವಾ ಪಾರ್ವತೀ ರೂಪಳೆಂದು, ವರನನ್ನು ನಾರಾಯಣ ಅಥವಾ ಪರಮೇಶ್ವರ ರೂಪನೆಂದು ಭಾವಿಡುವುದು ಬಹಳ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ.

ಹೆಣ್ಣು ಮತ್ತು ಗಂಡು ಅಂದಿನ ತನಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನುಷ್ಯರು. ಆದರೆ ವಿವಾಹವೆಂಬ ಪವಿತ್ರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಮೀಕರಿಸಿ, ಜಗದಾದಿ ದಂಪತಿಗಳ ಸ್ಮರಣೆಯೊಂದಿಗೇ ವಿವಾಹ ಮಂಗಳವು ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ
ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹದ ಉದ್ದೇಶ ಸತ್ಸಂತಾನವನ್ನು ಪಡೆದು ಅದರ ಪಾಲನೆಯೊಂದಿಗೆ ಗೃಹಸ್ಥಾಶ್ರಮದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ಒಮ್ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾ ಮಹಾಧ್ಯೇಯದತ್ತ ಪಯಣಿಸುವುದು.

ಪಾರ್ವತಿಯು ಪರಮೇಶ್ವರನ ಅರ್ಧ ದೇಹವನ್ನು ಹೊಂದಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಿಯು ನಾರಾಯಣನ ಹೃದಯವನ್ನಲಂಕರಿಸಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಒಂದಾದಂತೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಪರಮಾತ್ಮನಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಲು ದಾರಿದೀಪವಾಗಿದೆ ಈ ಸಂಸ್ಕಾರ . ಇದು ಕೇವಲ ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡು ಕೂಡಿಸುವುದಲ್ಲ, ದಿವಿ ಭುವಿಗಳನ್ನೇ ಕೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಶ್ರೀರಂಗ ಮಹಾಗುರುಗಳ ವಾಣಿ ಸ್ಮರಣೀಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಥ ಪೂರ್ಣ ಎನಿಸಿದೆ.

ವಿವಾಹದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣನ್ನು ದೇವತೆಯ ಸಮಾನವಾಗಿ ನೋಡಿ, ಆ ಪವಿತ್ರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ನಡೆಸುವ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ನಿಜಕ್ಕೂ ಗೌರವ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲವೆ?